De Franse wijnoogst van 2003 is veelbelovend, maar hoe kunnen
wijnliefhebbers hierop inspelen? Hoe ga je om met wijn, als belegging? Hoe
en wanneer kunnen we Franse wijnen het best kopen?

Op deze vragen en vele andere geeft Michael Kraland, wijnliefhebber en
woonachtig in Frankrijk, zijn mening. In een eerder leven was Kraland onder
andere actief in de wijn-, cognac-, armagnac-, champagne- en
whiskyindustrie. Tegenwoordig koopt hij alleen nog wijn voor een Parijse
wijnclub en voor zichzelf.

Het gonst: record wijnoogst in 2003! Wordt dit een historisch jaar voor Franse wijn, zoals 1947? We voelen het aankomen, de volgende kop wordt: Grijp uw kans, beleg in wijn! Eventueel gevolgd door een kort en bondig: Doe het nu! – liefst met weer zo’n proleterig uitroepteken er achter.

Wij zijn zo vrij u daarom onze visie op beleggen in wijn te geven en wij brengen voor u als belegger en liefhebber het 2003-fenomeen in kaart. Daarna stomen wij direct door met een inleiding Franse wijn kopen voor dummies.

We kijken eerst hoe het komt dat Franse wijn in de afgelopen jaren zo in diskrediet is geraakt. Dat is een langdurig proces dat nog niet afgelopen is, maar schrijf Frankrijk vooral niet af, berichten over de dood van die markt zijn sterk overdreven.

Beleggen in wijn
Waarom moeten we ons druk maken over 2003?
Daar zijn allerlei goede praktische redenen voor, die wij duidelijk maken.

Wanneer moeten we inspelen op 2003, is het nu al te laat?
Geen paniek, er is geen haast en het is helemaal niet moeilijk. Niet alleen is het niet te laat, u kunt nog helemaal niets doen. Blijft u daarom vooral kalm en leest u eerst dit stuk rustig uit.

Tenslotte, hoe beleggen we eigenlijk in wijn? Is het de moeite waard?
Wij leggen u uit waarom u beter niet in Franse of andere wijn moet investeren, maar wel in uw eigen kelder en in uw kennis van wijn. Wij maken u ook duidelijk hoe u dat, naar onze persoonlijke ideeën, het beste kunt doen. Tot slot doen wij u uit de doeken, hoe u het moet aanpakken als u toch een wijnbelegger wilt worden, want het kan natuurlijk wel.

Tenslotte proberen wij u uit te leggen, wat u dat nu juist niet moet doen. Wij doen dat op een dusdanig provocerende wijze dat u later niet kunt komen zeuren dat u het niet begreep. Dit artikel is ook bedoeld voor degenen die niets met wijn hebben, geen woord Frans spreken, maar iets terug willen zeggen tegen die oervervelende zwager, die een wijnzeur is.

We gaan hem van repliek dienen. Waarom heeft die man het niet gewoon over golf, bridge, de prijs van zijn huis of zijn verliezen op de beurs, zoals andere mensen?

Waarom die pijn?
Het aardige van de meeste commentaren over het fantastische wijnjaar 2003 is dat ze voorbijgaan aan dat het slecht gaat met de Franse wijnindustrie. De omzet binnen Frankrijk loopt al decennia lang terug. U ziet dat vaker in landen met een traditionele industrie: whisky in Schotland, sake in Japan, bourbon in Amerika, cachaça in Brazilië en jenever in Nederland.

Tot voor kort was de wijn- en distillatie-industrie traditioneel georiënteerd, vooral in landen die een leidend, plaatselijk product hebben. De mensen willen tegenwoordig meer variëteit, jonge consumenten keren zich af van hun vaders of grootvaders drankjes en meestal ziet u dan dat een nieuwe markt wordt aangeboord in het buitenland.

Pas na ingrijpende vernieuwing herstelt de gedaalde lokale markt, maar vaak op een veel lager niveau. U ziet precies hetzelfde aan Nederlands gedistilleerd: jenever is sterk teruggelopen in omzet en volume, stokers maakten hun eigen prijzen kapot om te kunnen overleven, totdat er een nieuwe premium-markt ontstond voor het betere product dat werd herontdekt.

Appellations contrôlées
Uiteindelijk verovert Ketel 1 met een wodka de Amerikaanse markt, zoals ook andere luxe wodka’s, Grey Goose en Belvédère, vanuit Frankrijk succes hadden. Intussen loopt de wodkaconsumptie in Polen terug ten gunste van Westerse dranken en bier. Terug naar Frankrijk: vanwaar nu al die ellende op de wijnmarkt?

Ten eerste is daar het klassieke gegeven dat de Fransen zelf minder en betere wijn zijn gaan drinken. Dat betekende een langzame dood voor de goedkope wijn. Ten tweede is daar het conservatisme van de Franse wijnmakers. Buitenlanders, die traditioneel geen wijn dronken, gingen juist meer wijn consumeren.

Franse wijn, gehinderd door allerlei aspecten van remmende voorsprong, verloor de leidende positie. Dat komt doordat het Franse wijnproductiesysteem zo werkt, dat de bekende appellations contrôlées innovatie en verbetering van kwaliteit tegenwerkten. Franse wijnmakers zijn geen revolutionairs, behalve als ze tijdens een demonstratie een prefectuur plunderen.

Commerciële handicap
Nee, Franse wijnmakers zijn conservatieven met een groot wantrouwen jegens de buitenwereld. Een producent die binnen zijn appellation nieuwe dingen doet, valt meteen op en zijn wijn smaakt anders. Wie weet gebruikt hij ook andere druivensoorten dan die zijn toegestaan. Hij verliest dan al snel zijn appellation en dat kan een grote commerciële handicap zijn.

Het klinkt romantisch, wanneer iemand het dubbele vraagt van de gangbare prijs in zijn appellation voor een wijn die slechts de aanduiding van Landwijn mag gebruiken, de realiteit is vaak anders. Zo’n wijn is meestal onverkoopbaar. Hun eigen regelgeving hindert dynamische Franse wijnmakers, maar ook gebrek aan goede grond tegen redelijke prijzen.

Franse wijnmakers zijn de afgelopen tien jaar geen slechtere wijnen gaan maken, integendeel. Hun product wordt steeds beter. Het probleem is dat de nieuwe wijnlanden, Australië voorop, al dertig jaar bezig zijn met hun wijnrevolutie, die er op gericht is goede, betaalbare wijnen te maken voor de internationale markt.

Topwijnen
Ze winnen marktaandeel en dat gaat voor een groot deel ten koste van Frankrijk, de logge marktleider. Bovendien is het zo dat die wijnrevolutie in de Nieuwe Wereld – VS, Australië, Chili, Zuid-Afrika, maar nu ook Argentinië – er bijna automatisch voor heeft gezorgd dat er ook een nieuwe klasse aan topwijnen is ontstaan.

Het vervolg van dit artikel leest u volgende week in De grote blinde proeverij.