Twee dingen moet je doen wanneer je de financiële macht hebt. Vertrouwen uitstralen en de markt verrassen.
Nee, meneer De Jager, hard twitteren mag u wel doen maar dat hoort niet bij de belangrijke dingen. Ja, voor u is het nieuw en opwindend. Wat zegt u? Ja, u bent heel dapper en iedereen luistert nu naar u. Nederland zal u dankbaar zijn. Nu gaan we even door, leuk weer van u te horen.
Zucht, een bijproduct van de eurocrisis, noem het collateral damage, is onze twitterende minister die ons nu ook in het buitenland belachelijk maakt. Meer dan strikt noodzakelijk.
D-Day komt eraan
Even terug naar de werkelijkheid. D-Day komt eraan. Devaluatie, default, demolition? Nee, donderdag dus. De twee dingen die je moet doen wanneer je de macht hebt in financiële zaken zijn dus vertrouwen uitstralen en als een donderslag bij heldere hemel maatregelen afkondigen die veel harder aankomen of ingrijpender zijn dan de markt dacht.
Liefst op een moment waarop de markt toch al klaar stond om te keren. Dat moment was vorig jaar, of vorige maand, of vorige week eventueel nog. Toen Italië onder druk kwam te staan. Nu is het waarschijnlijk te laat.
De bureaucraten slijpen tot donderdag hun potloden. Tot donderdag! Hoe zou Gordon Ramsay dat verwoorden? Dan pas gaat de ministerraad van de EU iets vertellen. Ondertussen is er ruzie tussen Kanselier Merkel en de ECB en is er onenigheid in Europa.
En de Amerikanen, die besloten hebben coûte que coûte de S&P boven de 1250 te houden, zien zich nu in hun evenwichtsnummer bedreigd door de kibbelende knuppels van Europa.
Reddeloos verloren
De consensus is inmiddels bereikt, na lang wachten, dat Griekenland reddeloos verloren is en dat Ierland en Portugal direct hulp nodig hebben, als het nog zin heeft. Die twee landen zijn ook failliet. Grieks tweejaarspapier rendeert nu meer dan 35%.
Spanje of Italië hebben we aan laten tasten, Italië het meest maar Spanje kan ook van de ene op de andere dag in lichterlaaie staan. Dat had voorkomen kunnen worden door vertrouwen en verrassend beleid. Maar Europa is daar niet toe in staat, het blijkt telkens weer. Ondanks De Jager, die vorig jaar nog wilde bijlenen om een superdeal in Grieks papier te doen op 5% rente, meer dan hij bij Trichet moest betalen. Nu dus 35%. En we twitteren door.
De laatste grenzen nu zijn Italië en Spanje. Beide landen kunnen zich niet meer gezond financieren op de financiële markten. Die liggen in Europa overigens voor een deel al stil, wat een slecht teken is.
Crisisgezwel
Terwijl de bureaucraten vergaderen produceert de financiële elite, van Soros tot Summers en Roubini, analyses en aanbevelingen die steeds grimmiger zijn naarmate de eurocraten het crisisgezwel laten voortwoekeren.
Wanneer de overheden het vertrouwen van de markten kwijtraken, stijgt de rente en drogen de markten op. Wanneer ook het publiek dat vertrouwen kwijtraakt, krijg je een run op de bank.
In Nederland hoeven we daar niet bang voor te zijn, maar in Griekenland is een bankrun heel rationeel. Want Griekenland heeft geen keuze meer. Bevries alle tegoeden en keer uit in een andere munt, of die nou Drachme of Geuro heet, het is maar een naam voor een nieuwe munt die Griekenland kan helpen te devalueren en weer op gang te komen.
Politieke crisis noodzakelijk
Katastrofe is een Grieks woord. Dit wordt lang pijn lijden. Omdat de Grieken daar mentaal niet klaar voor lijken, hebben we een hard hoofd in wat dan gaat volgen: een politieke crisis is noodzakelijk om verder te kunnen.
Katharsis is een Grieks woord. Vandaag ondernemen de Grieken actie, de taxi’s althans. Grieks woord, die taxi’s, het betekent “snel”. Ironisch voor wie ooit een taxi in Athene heeft genomen, zeker in de zomer.
Voor een Griek is het dus rationeel zijn geld bij de lokale bank weg te halen. Rationeel voor hemzelf. Voor zijn land is het slecht.
Voor een Zwitser is het rationeel eigen obligaties en goud te kopen. En vooral geen vreemde valuta aan te houden. Voor buitenlanders is het rationeel om Zwitserse francs en goud te hebben, vooral geen euro’s.
Licht tot donderdag op oranje
Tenzij de Euro instanties stiekem tot inkeer komen, en alles is mogelijk, staat de het licht tot donderdag op oranje en kan iedereen nog zoveel goud, zilver en Swissies kopen als hij kan. Donderdag is er kans op radicale maatregelen, dus dan is het oppassen geblazen.



Toen de crisis -Grieks woord weer, het wordt eentonig- begon had Griekenland naar ons gevoel al geen kans meer, maar was Italië nog maar zijdelings aan de orde.
De vraag die we ons kunnen stellen is nu de volgende. Als Europa er zeventien maanden over doet om onder ogen te zien dat Griekenland niet meer te redden is, hoe lang gaan we er dan over doen om tot een veel belangrijkere en veel complexere beslissing te komen over de toekomst van de EU?