Greece: Electricity, also a Greek word

Greece: Electricity, also a Greek word

Een nieuw lente, een nieuwe website. Gelukkig verhuisde mijn verzameling stukjes over Griekenland mee. Vandaag gaat de la weer open voor een nieuwe dossier onder de letter “G”, dat ik gisteren schreef voor een extern verslag.

PS. Nee, de voertaal van de site wordt niet Engels. U mag in het Nederlands reageren. Graag zelfs. Toch liever de Nederlandse steenkolen versie? Klik hier.

Lees verder

Crash: ontspannen handleiding XI

Crash: ontspannen handleiding XI

Rastapopoulos redux, nietweters en betweters, Gast te gast en Lombard PVV, battle of the brains, Europe on € 100 a day, goud buy low/sell high winnaars, werkloos in België en de Nieuwe Dorpsidioten.

Elke ochtend komen wij bij elkaar, zoals over de hele wereld elke ochtend mensen bij elkaar komen voor hun ochtend meeting. De afgelopen dagen hoorden wij wat meer gegaap dan normaal. September was wild. Augustus ook, heel wild zelfs. Toen pikten we onze serie Crash columns weer op, waarvan hier nummer 11.

Lees verder

D-Day IV: de dag erna

Op de achterkant van de envelop zetten we: “Operatie beter geslaagd dan gedacht, minder dan gehoopt, maar er kan nog veel ingevuld worden.”

Hoeveel stof onder welk tapijt, bijvoorbeeld. Hoeveel er nog bijkan. En PS, vergeet die fiscale unie nu, dat is wishful thinking.

Er is een voor de EU relatief daadkrachtig compromis bereikt dat we hier niet gaan samenvatten, want dat is juist wat de Wishful Thinkers willen: dan zijn we het hele weekend bezig met de omschrijving van het loodgieterswerk en zitten we zondagavond nog te werken aan de gebruiksaanwijzing.

Er is wel iets opgezet, een kredietmachine, maar eenvoudig is het allemaal niet. Wat belangrijk is, is dat er nu wel gehandeld kan worden, maar dat er geen echt geld in de la ligt om een aanval op Italië en Spanje te voorkomen. En daar ging het toch om.

Griekenland aan ketting
Griekenland wordt aan de ketting gelegd. Alleen als de Grieken nu doen wat ze zeggen dat ze zullen doen, krijgen ze geld.

We kunnen hierbij aantekenen dat de Grieken tot nu toe niet gedaan hebben wat ze zeiden dat ze zouden doen. Wat ze zeggen dat ze gaan doen, is bezuinigen. Niet omdat ze zin hebben, maar omdat onze pakken tegen hun pakken zeggen dat dat moet.

En hogere belasting heffen. Niet omdat ze dat zelf zo goed inzien, noch omdat ze er zin in hebben, maar om dezelfde reden als die bezuinigingen. En staatsbedrijven verkopen.

Maar de Grieken gaan nu al de straat op, omdat ze te weinig verdienen er te veel mensen werkloos zijn. En nu eens staakt de ene corporatie, dan weer de andere, liefst bedrijfstakken die te maken hebben met de toeristenindustrie. En dat is de sector waar nog een beetje geld uit kan komen, al is het dan heel weinig.

Helemaal klem
De enige keus die de Grieken nog hebben is een interne politieke -Grieks woord- crisis -weer Grieks woord- om de andere Grieken te laten zien dat het niet uitmaakt wie er aan het bewind is.

Zoals we op Inveztor al sinds de eerste dag van de Griekenland crisis schrijven, we denken dat de Grieken in het beste geval hun woord niet zullen houden. Eenvoudigweg omdat ze dat niet kunnen. Ze zitten immers helemaal klem, en dat is zonder dat er een recessie in Europa is.

Er is dus grote kans dat het verhaal alleen al hierdoor gaat ontsporen. Portugal en Ierland moeten ook geholpen worden, maar hoe dat gaat werken weten we nog niet precies. Zondag komt er meer uitleg.

Reverse Wishful Thinking
U kent het tegenovergestelde van Wishful Thinking: dat is Reverse Wishful Thinking. Daar is geen woord Grieks bij. Reverse Wishful Thinking is een proces waar je uit angst voor Wishful Thinking het omgekeerde gaat doen.

Bijvoorbeeld massaal short de markt na het eerste herstel in 2009. Daar zijn al een aantal gerespecteerde beleggers aan kapot gegaan. Het is ook nooit eenvoudig.

Als de markt benen heeft, is het mogelijk dat we een uitbraak in de VS krijgen. Niet het meest waarschijnlijk, maar het kan. De Nasdaq probeert naar boven uit te breken.

Goud blijft stijgen -wij zijn long-, goudaandelen ook -eveneens long-. Dat is niet geruststellend voor Europa.

De Zwitserse franc komt wat terug van crisis niveaus. Dat is wel ietsje geruststellend, vooral voor die arme Zwitsers – als u er één kent, geeft u hem dan een euro. De francs is de nieuwe D-Mark.

Europese banken stegen na de daling van vorige week -we hebben geen posities meer- en het kan interessant zijn eens te kijken naar de niveaus waar we opnieuw short zouden kunnen gaan.

Gaat hier iets gebeuren? We blijven denken dat de Amerikanen met een schuldcompromis zullen komen. Het wordt moeilijk dansen op al die tapijten, met al dat stof.

Waar het om draaide, bij de laatste crisis en bij de vorige crises -Grieks meervoud-, is vertrouwen van de markt in gezond economisch bestuur. Daar draait het nu weer om. Gaat het nieuwe vertrouwen een week duren? Een maand? Of langer?

Dit verhaal is nog lang niet afgelopen, maar de boot is deze week niet gekapseisd. Prettig weekend.

Goud, zilver en D-Day III

Europa staat aan de rand van de afgrond. Niemand die dat nog ontkent. Waar ook iedereen het over eens is, is dat Europa nu een grote stap vooruit moet zetten. Even stilte.

Het lijkt erop dat Europa vandaag met een bankbelasting komt. Schuld en boete. Het probleem is dat er twee soorten banken zijn. Banken die tot over hun reserve-oren in PIIGS papier zitten, en de anderen. De eersten zijn al technisch failliet als de waarheid die allang bekend is, ook werkelijkheid wordt. De tweeden zijn handiger geweest en moeten nu bloeden met de eersten.

Dit is een overwinning voor Duitsland en Nederland. Die willen dat de private sector meebloedt. Soit.

Politiek arbiter
De reden waarom de politiek dit wil, is omdat de politiek arbiter is tussen privé en publiek belang. Publiek belang, dat bent u, want als de banken niet meebetalen, dan moet de belastingbetaler alles betalen. Alles, dat is herkapitalisatie van de banken na het Lehmannetje van de vorige ronde en omdat er zoveel US hypotheekpapier in die reserves zat. Vervolgens de banken opnieuw redden van het PIIGS papier. Dus banken straffen, wij begrijpen de redenering. Laten we eens rustig doordenken.

Stel u vindt dat niet leuk. Of niet rechtvaardig. Dat mag u vinden, maar dan krijgt u de keus of u een mega-Lehman risico wilt lopen met eerst Italië dat omvalt, dan Spanje, of als het een rommeltje wordt dan andersom, het maakt niet veel meer uit. Daarna is België aan de beurt en vervolgens de coup de grâce, Frankrijk.

Maar Italië is al de derde euro-economie, dus tegen die tijd loopt heel Europa al te bedelen bij de paar nog solvente belastingontduikers die ontsnapt zijn aan JC de Jager en dus nog geld hebben. Verder is iedereen arm. Dat schept een band, maar soms ook oorlog.

Griekenland komt niet meer goed
Het is volkomen zinloos te zeuren over Griekenland: we schreven hier begin vorig jaar al dat Griekenland niet meer goed zou komen en waarom. Het is zinloos te zeuren over de Europese ambtenaren, elites, bestuurders en andere spelers die het zover hebben laten komen.

Immers, die ambtenaren, elites, bestuurders en andere spelers die het zover hebben laten komen zijn wel schuldig, maar hen zal niets gebeuren, want zijn zijn ons. Ons parlement controleerde die mensen en is verantwoordelijk. We hebben het zelf gedaan.

Degenen die zich aan deze nonsens probeerden te onttrekken, en fiscale uitwijkers hebben vele motieven, worden opgespoord en gestraft. Je moet meedoen aan de gekte, of wordt anders ingezetene van Zwitserland of Singapore.

Minister de Jager
Het is dus niet om te pesten, zo zijn wij niet, maar om de hypocrisie van deze situatie te benadrukken, dat wij het vaak hebben over de houding van Staatssecretaris de Jager vorig jaar en Minister de Jager nu.

Minister de Jager doet nu wel stoer -hij hoeft niet speciaal te bloeden- en vorig jaar deed hij dat ook, toen hij extra geld wilde lenen om winst te maken op hulp aan de Grieken. Onze minister is gewoon het schoolvoorbeeld van Europese onkunde. Maar die onkunde, helaas dus, dat zijn wij zelf.

Vandaag gaan we dus de banken straffen om hoi polloi tevreden te houden. Of de goede en slechte banken gelijk gestraft worden, weten we niet en het is ook niet zo belangrijk, ook al is het niet rechtvaardig. Maar als u denkt dat het leven rechtvaardig is, dan nodig ik u graag uit voor een persoonlijk gesprek. Laten we klein beginnen in het Congresgebouw in Scheveningen en het Museumplein voor later bewaren.

EFSF vangnet
Vervolgens gaan we al dan niet een heel, heel groot EFSF vangnet bij elkaar vegen. U vraagt waar dan die bezuiniging van € 18 miljard goed voor was. Goede vraag, morgen mag u met paarse inkt in uw schriftje schrijven en u krijgt een stempeltje. Als pappa en mamma aardig zijn ligt er eventueel nog een nieuwe inktlap met Goofy daarop in het verschiet.

Dat EFSF programma moet zo groot worden dat Spanje en Italië daarmee geholpen kunnen worden. Anders loopt hun rente op. Alleen een echte buffer, we hebben het dan over een paar biljoen extra, kan er voor zorgen dat de financiers, die ook hun werk moeten doen, weer geld durven te lenen aan Italië en Spanje.

Om 13 uur komt Europa bij elkaar.

Goud, zilver en D-Day II

Markten hebben niet altijd gelijk op de korte termijn, maar het gebrek aan veerkracht voor het kritieke EU overleg van donderdag suggereert dat er nog geen goed plan  gelekt is.

De EU komt of met een goed plan, of met meer ijdele praat. De kans om de crisis te beperken tot de PIGs is verkeken, we hebben het nu echt over de PIIGS en die zijn goed voor een derde van de euro economie.

Dit is dus een crisis waarin het kapseis-risico groter is dan daarvoor en dat zien we in de prijs van vluchtheuvels. Goud en de Zwitserse franc staan op record hoogte.

Spanje en Italië zijn min of meer uit de markt qua financiering: in een crisis krijgen we te maken met een niet meer functionerende markt voor staatspapier.

Beurzen houden zich goed
Wanneer we naar de voornaamste beurzen kijken is er niets aan de hand. De Duitse DAX blijft het goed doen, die ligt niet ver van steun.

Hetzelfde geldt voor de S&P 500.

Goudjuniors
De enige risicomarkt waar we in blijven zitten is de markt voor goudjuniors, die te volgen is via de GDXJ Junior Gold Miners ETF of de nieuwe GLDX Global X Gold Explorers ETF. Dit is een markt die zo 80% kan zakken, wat in 2008 ook gebeurde.

Juniors hebben geen balans, alleen maar aandeelhouders. Die krijgen 100% van de klappen wanneer het fout gaat. Het is altijd goed dat in gedachten te houden: dit is een markt voor ervaren beleggers.

Die markt bleef ook sterk achter bij de koers van goud, het metaal. Nu stijgen de juniors weer, wat een hoopvol teken is omdat er dus beleggers zijn die nog hoop hebben in iets anders dan Bunds, goud, zilver of Zwitserse francs.

Europees leiderschap in gebreke
Europa blijft  qua leiderschap in gebreke. Het is zinloos dit af te doen met anti-Europees gekwaak. Europa is een goede zaak die slecht bestuurd wordt.

Kwakenden kunnen hun onmacht slechts uiten, ook wanneer ze de democratie een warm hart toedragen, want er is geen directe verkiezing van beter bestuur mogelijk. Europa moet oppassen geen ruim baan te maken voor anti-parlementair sentiment dat zich uit als primair anti-Europa geklaag.

Donderdag is de volgende dag des oordeels. Als Europa iets voorstelt, komt er voor die tijd een oplossing die de markten keert. We rekenen er niet op, maar contrarians kunnen nu wat calls op de S&P kopen en eventueel op de DAX.

Markten gaan nooit in één ruk naar beneden en de kans op een korte termijn oplossing in de VS is groter dan hier. Maar beide zijn mogelijk in de komende dagen.

Goud, zilver en D-Day

Twee dingen moet je doen wanneer je de financiële macht hebt. Vertrouwen uitstralen en de markt verrassen.


Nee, meneer De Jager, hard twitteren mag u wel doen maar dat hoort niet bij de belangrijke dingen. Ja, voor u is het nieuw en opwindend. Wat zegt u? Ja, u bent heel dapper en iedereen luistert nu naar u. Nederland zal u dankbaar zijn. Nu gaan we even door, leuk weer van u te horen.

Zucht, een bijproduct van de eurocrisis, noem het collateral damage, is onze twitterende minister die ons nu ook in het buitenland belachelijk maakt. Meer dan strikt noodzakelijk.

D-Day komt eraan
Even terug naar de werkelijkheid. D-Day komt eraan. Devaluatie, default, demolition? Nee, donderdag dus. De twee dingen die je moet doen wanneer je de macht hebt in financiële zaken zijn dus vertrouwen uitstralen en als een donderslag bij heldere hemel maatregelen afkondigen die veel harder aankomen of ingrijpender zijn dan de markt dacht.

Liefst op een moment waarop de markt toch al klaar stond om te keren. Dat moment was vorig jaar, of vorige maand, of vorige week eventueel nog. Toen Italië onder druk kwam te staan. Nu is het waarschijnlijk te laat.

De bureaucraten slijpen tot donderdag hun potloden. Tot donderdag! Hoe zou Gordon Ramsay dat verwoorden? Dan pas gaat de ministerraad van de EU iets vertellen. Ondertussen is er ruzie tussen  Kanselier Merkel en de ECB en is er onenigheid in Europa.

En de Amerikanen, die besloten hebben coûte que coûte de S&P boven de 1250 te houden, zien zich nu in hun evenwichtsnummer bedreigd door de kibbelende knuppels van Europa.

Reddeloos verloren
De consensus is inmiddels bereikt, na lang wachten, dat Griekenland reddeloos verloren is en dat Ierland en Portugal direct hulp nodig hebben, als het nog zin heeft. Die twee landen zijn ook failliet. Grieks tweejaarspapier rendeert nu meer dan 35%.

Spanje of Italië hebben we aan laten tasten, Italië het meest maar Spanje kan ook van de ene op de andere dag in lichterlaaie staan. Dat had voorkomen kunnen worden door vertrouwen en verrassend beleid. Maar Europa is daar niet toe in staat, het blijkt telkens weer. Ondanks De Jager, die vorig jaar nog wilde bijlenen om een superdeal in Grieks papier te doen op 5% rente, meer dan hij bij Trichet moest betalen. Nu dus 35%. En we twitteren door.

De laatste grenzen nu zijn Italië en Spanje. Beide landen kunnen zich niet meer gezond financieren op de financiële markten. Die liggen in Europa overigens voor een deel al stil, wat een slecht teken is.

Crisisgezwel
Terwijl de bureaucraten vergaderen produceert de financiële elite, van Soros tot Summers en Roubini, analyses en aanbevelingen die steeds grimmiger zijn naarmate de eurocraten het crisisgezwel laten voortwoekeren.

Wanneer de overheden het vertrouwen van de markten kwijtraken, stijgt de rente en drogen de markten op. Wanneer ook het publiek dat vertrouwen kwijtraakt, krijg je een run op de bank.

In Nederland hoeven we daar niet bang voor te zijn, maar in Griekenland is een bankrun heel rationeel. Want Griekenland heeft geen keuze meer. Bevries alle tegoeden en keer uit in een andere munt, of die nou Drachme of Geuro heet, het is maar een naam voor een nieuwe munt die Griekenland kan helpen te devalueren en weer op gang te komen.

Politieke crisis noodzakelijk
Katastrofe is een Grieks woord. Dit wordt lang pijn lijden. Omdat de Grieken daar mentaal niet klaar voor lijken, hebben we een hard hoofd in wat dan gaat volgen: een politieke crisis is noodzakelijk om verder te kunnen.

Katharsis is een Grieks woord. Vandaag ondernemen de Grieken actie, de taxi’s althans. Grieks woord, die taxi’s, het betekent “snel”. Ironisch voor wie ooit een taxi in Athene heeft genomen, zeker in de zomer.

Voor een Griek is het dus rationeel zijn geld bij de lokale bank weg te halen. Rationeel voor hemzelf. Voor zijn land is het slecht.

Voor een Zwitser is het rationeel eigen obligaties en goud te kopen. En vooral geen vreemde valuta aan te houden. Voor buitenlanders is het rationeel om Zwitserse francs en goud te hebben, vooral geen euro’s.

Licht tot donderdag op oranje
Tenzij de Euro instanties stiekem tot inkeer komen, en alles is mogelijk, staat de het licht tot donderdag op oranje en kan iedereen nog zoveel goud, zilver en Swissies kopen als hij kan. Donderdag is er kans op radicale maatregelen, dus dan is het oppassen geblazen.

Toen de crisis -Grieks woord weer, het wordt eentonig- begon had Griekenland naar ons gevoel al geen kans meer, maar was Italië nog maar zijdelings aan de orde.

De vraag die we ons kunnen stellen is nu de volgende. Als Europa er zeventien maanden over doet om onder ogen te zien dat Griekenland niet meer te redden is, hoe lang gaan we er dan over doen om tot een veel belangrijkere en veel complexere beslissing te komen over de toekomst van de EU?

Goud, zilver en de haussedreiging

Drugs zijn nog steeds streng verboden in de VS en je kunt er, na drie overtredingen hoe onschuldig ook naar onze liberale maatstaven, levenslang voor krijgen. De gevangenissen zitten dan ook overvol met kansarme recreatieve gebruikers.

Hoe anders zit dat met de toediening van massieve doses heroïne. Vandaag getuigde Fed gouverneur Bernanke dat QE 3, het derde liquiditeitenprogramma van de overheid, klaar staat. Anders komt het nooit goed met de huizenmarkt, zo verklaarde hij.

Dollars bijgedrukt
Goudbeleggers doen er geen briefje bij waarom ze dat goud kopen en bovendien weten we niet wie het is die koopt. Maar het is niet moeilijk te suggereren dat dollarbeleggers goud kopen, omdat ze zien dat de dollar hard bij wordt gedrukt om de economie boven water te houden.

Eurobeleggers kopen goud omdat ze zien dat we in onbekende wateren zijn wat de Europese valuta betreft.


Griekenland failliet
Dat Griekenland failliet is, maakt nu deel uit van de consensus. Het is alleen nog maar de vraag welke technische oplossing hier voor gevonden gaat worden.

Glimlachend kunnen wij nu zien hoe het Komisch Duo Reynders & De Jager nu het hardst loopt te roepen dat er stevig moet worden opgetreden. Begin vorig jaar riepen zij net zo hard dat Griekse obligaties een heel rendabele belegging waren, want Nederland en België konden voor 3% lenen en voor 5% uitzetten bij de Grieken.

Bij elk bedrijf moet je naderhand rekenschap geven van je transacties. Dan zie je hoe handig Reynders & De Jager zijn: zij hoeven helemaal niets te verantwoorden. We roepen maar wat. We staan voor aap wanneer we linksom roepen en we staan voor gek wanneer we rechtsom roepen, maar omdat onze werkgevers souvereine staten zijn gebeurt er niets.

Als het ons geld was, dan waren we failliet, maar we doen het gewoon met ons geld, dus is er niets aan de hand. Goed dat deze heren over ons waken.

Goud is nu het leukste spel. Maar pas op, ook zilver is weer terug met een stijging van 7% vandaag ten tijde van het schrijven.

In de Polderportefeuille stegen we vorige week 5% en ook deze week gaat het weer voorspoedig. Toch hebben we nauwelijks aandelen en dan nog zijn ze voor een deel afgedekt.

Liquide
We zitten in goudexploratie en in agri en we hebben 26% cash. We zijn dus eigenlijk nog meer liquide: 26% cash, plus 21% goud en 6% zilver. Dat betekent dat de grootste dreiging bestaat uit een harde stijging van aandelenmarkten.

Voor een deel ondervangen we dat via de ultra-risicovolle goudaandelen waar we in zitten. Maar die zijn voor een deel gehedged. We zijn dan ook van plan om op een zwakke dag wat calls op de S&P te kopen. En ook wat op de DAX. Je weet maar nooit, de kans is klein, maar de EU zou eens daadkrachtig kunnen worden.

We zitten ook short de Europese banken. Zo’n short kan pijnlijk worden wanneer er een oplossing komt, ook al wordt het stof onder het tapijt geschoven.

Niet iedereen die het in Europa voor het zeggen heeft, is politicus en er zijn mensen die het niveau van ons Komisch Duo ontstijgen. Wie zin heeft om wat bij te lezen, zou zich tegoed kunnen doen aan het zoveelste uitstekende stuk van Martin Wolf over de euro crisis.

We kiezen voor het laatste, maar ook dat kan afgedekt worden door wat opties te kopen. Want alles kan gebeuren, inclusief iets positiefs. Dit weekend bijvoorbeeld, of zelfs vrijdag al.

Teveel geld omdat er niet genoeg is

Er klotst heel wat kapitaal rond in de wereld.

Er is genoeg geld, anders zou je geen bubbels krijgen in Web 2.0 aandelen of grondstoffen. En dan zou niemand wit gouden auto’s op de markt brengen. En dan zouden kleine alternatieve markten, zoals de kunstmarkt of de Bordeauxmarkt, niet zo glunderen op record niveaus. Goed, die markten zijn klein, maar ze tonen aan dat er flink wordt uitgegeven en aan de beurzen zien we dat er minder wordt geïnvesteerd. Dat zien we ook aan de werkloosheidscijfers in de Westelijke economieën.

Er is zoveel geld -zie Bloomberg – El Erian– omdat er niet genoeg geld is. Niet genoeg om de schulden af te lossen, noch van de particulieren en al helemaal niet van de overheden-met-schuld. Want er zijn ook overheden-met-overschot en die zitten met de vraag waar dat overschot nu in belegd moet worden.

Ondanks de prangende adviezen, vorig jaar, van onze Grote Schatkistbewaarder de Jager en zijn collega Reijnders, willen mensen niet in Griekse obligaties stappen. Het De Jager/Reynders initiatief stierf een voortijdige dood. Jammer, want het was zo’n lekker dwaas plan, Koot & Bie waardig. Met geleend geld moesten we dat doen, zo verzekerde dit Komisch Duo ons. Toch had het succes, want de heer De Jager werd minister. U dienaar heeft, per ongeluk, enige uren de Tweets van onze bewindsman gevolgd. Staat u Inveztor toe dat wij onze gedachten voor ons houden, cq slechts in beperkte kring uiten?

Als wij mensen promoveren wanneer ze met dit soort gevaarlijke nonsens aan komen zetten, verdienen we immers de financiële gehaktmolen die onze zuurverdiende spaarcentjes nu tot schroot vermaalt. Zegt het voort. Mail uw gedeputeerde. Google de ton der Danaïden. Want ons standpunt is nog steeds hetzelfde. Griekenland wordt niets, laten we ons kruit drooghouden.

Beleggers kiezen er uiteindelijk massaal voor onze Grote Schatkistbewaarder de Jager en zijn collega Reijnders te negeren. Ze stappen uit Griekse obligaties, voor zover dat nog kan. Ze stappen ook uit Griekse banken. Italiaanse banken zijn ook net zo gewild als een doodskist met twee plaatsen en ze zijn klaar met IJslandse banken omdat die failliet zijn en met Ierse banken omdat die failliet gaan, wat iets anders is dan zijn. Deze distincties vragen om enig talent en u weet dat banken daar duur voor betalen. Niet alleen met geld van de overheid maar daarvoor ook al met geld van de aandeelhouders, dus waar is al die opschudding nou over?

[inline-advert id=ad7]

Vandaag kijkt iedereen naar de kleine marge van vijf Griekse parlementariërs die premier Papandreou mee moet krijgen om de bezuinigingen te laten goedkeuren. Dan krijgt Griekenland weer geld van ons. Als die vijf man meedoen, dan is het goed en als ze dat niet doen, dan is het slecht. Wat pas echt slecht is, is deze manier van denken. Het maakt immers niets uit?

We hebben anderhalf jaar aan kostbare weken verloren laten gaan. We zien opinies waarin staat dat de opbrengst van privatisatie van Griekse staatsbedrijven gaat dienen voor de financieringsronde die eraan komt. Is daar boven nog iemand aanwezig? Mogen wij even checken of dit niet een nachtmerrie is? Verkopen we staatsactiva om de lommerd te betalen of dienen die opbrengsten om de staatsschuld structureel te verlagen? Het laatste natuurlijk.

Of deze regering Papandreou valt of overleeft, is niet belangrijk. Oppositieleider Samaris heeft immers ook geen plan? Laten we maar even snel doorstoten. Geen meerderheid. Oppositie aan de macht, want een regering van nationale eenheid werd net verworpen. Maar die oppositie kan ook helemaal niets en is net zozeer onderdeel van het probleem als de regering. Want Griekenland laat haar cliëntelisme niet los. De verkeerde mensen moeten dokken – zie de verlaging van de belastinggrens en een vast bedrag extra per huishouden. Allemaal zinloos zolang het staatsapparaat niet wordt aangepakt. Herorganisatie, minder mensen, niet meer ver boven de private sector betalen, baantje garanderen en laten slapen. Iedereen aan het werk.

Maar dat wil bijna niemand vanwege het grote aantal mensen dat hier direct of indirect van profiteert. De handigste Grieken betalen helemaal geen belasting en de belastinginspecteurs werden niet geacht belasting te innen, maar smeergeld betaald te krijgen.

Bovendien, en nu komen we aan bij waar het hier om gaat, er wordt niet verzocht om besparingen. Er wordt verzocht om een verklaring dat Griekenland besparingen gaat doorvoeren. Dan krijgen ze weer geld. Wat hier dus gaat gebeuren is dat die verklaring er komt, of niet. Komt die verklaring dan verandert er niets. De Europeanen en het IMF hebben zich jarenlang om de tuin laten leiden. Ook vorig jaar nog. Nu vragen ze om weer om de tuin geleid te worden.

Griekenland is allang failliet en de bevolking kan en wil niet opbrengen wat er gevraagd wordt. En de ECB en de EU hebben vele malen aangetoond hier niet mee om te kunnen gaan.

Volgens Einstein was krankzinnigheid een toestand waarin mensen weten dat een bepaalde aanpak niet werkt maar het toch telkens weer doen. Wij zijn dus gewoon gek en dit wordt niets. Dat meer mensen dit nu doorhebben maakt het niet minder erg.

En vanzelf overgaan lijkt geen haalbare optie. We zitten nu nog in een gunstige conjunctuur. Wat wordt dit wanneer het economische tij echt tegenzit ?

Grieks banco

Vroeger raadpleegden mensen hun bankier. Nu checken ze even of hij/zij er nog zit en of de bank nog bestaat.

Tegenwoordig hebben die arme bankiers het vooral over de noodzaak van het betalen van hun talent. Anders loopt dat talent weg. Populistische figuren roepen dan meteen: “Laat maar weglopen.” De vraag onder het bedachtzamere deel van de vaderlandse elite, mensen met verantwoordelijkheidsgevoel zoals u, is dan natuurlijk dat weglopen op zich geen probleem is. Dat moet kunnen hoor je dan, er is altijd wel iemand die het zegt. Maar waarheen? En om wat te doen?

Met de laatste vraag beantwoorden we ook de eerste. Die bankiers met talent belegden het geld van de bank. Dat zijn dus per definitie de slimste jongens bij zo’n bank. Dat wist u natuurlijk al, vanwege de mensen die u bedienden bij zo’n bank. Dat zijn mensen die u constant uitleggen waarom hun bank anders is. Terwijl de bankiers met talent gewoon allemaal hetzelfde deden. Dom toch, horen wij u al denken. Nee, dat is juist slim. Want als het fout gaat heeft de bankier niet een probleem en zelfs de bank niet, maar de overheid en die wentelt het weer af op de belastingbetaler.

Wat doen die talentbankiers nou? Banken moeten een solide buffer hebben. Staatspapier. Maar met talent kun je er wat meer rendement op maken. Zo belegden bijna alle banken in Grieks staatspapier, want dan kreeg je 20 basispunten meer dan op Duits papier. Tegenwoordig is die zogenaamde spread 1400 basispunten en wil Minister de Jager opeens niet meer in Griekenland beleggen. Begin vorig jaar, wilde hij dat wel, maar toen bracht het veel minder op. Wij wilden toen niet. We dachten dat Griekenland kapot zou gaan. De Jager was toen nog een jonge, snel opkomende staatssecretaris en nu is hij een gewaardeerd minister. Go figure.

Talent is gelukkig meetbaar, en niet alleen bij de heer De Jager. Het is namelijk ook een Grieks begrip. Net zoals hysterie, paniek en tragedie. Een talent was bijna 26 kilo zilver, volgens Herodotus. Denk ook aan Jort Kelder, op de televisie. Talent en zilver gaan nog steeds goed samen. Nu is zo’n staafje ongeveer € 23.000 waard. Genoeg om een bonusloze bankier een maand te binden. In de tijd van de Peloponesische Oorlog kon je hiervoor 200 roeiers een maand lang aan de Griekse riemen laten rukken. Eén ding lijkt ons echter duidelijk: je kunt beter nu voor de halve prijs Griekse obligaties kopen dan toen De Jager zijn slag sloeg, begin vorig jaar. Want inmiddels is de prijs van die Griekse obligaties gekelderd tot de helft.

Banken hebben nu niet genoeg buffer meer. Pensioenfondsen moeten de pensioenen korten. Beleggers nemen hun verlies. Of de belastingbetaler betaalt. Want het is onontwarbaar. Ondenkbaar. Vreselijk. De euro gaat er ook aan kapot en dan hebben we de mening van de heer De Jager nog niet eens meegenomen, maar we gaan er voor het gemak van uit dat die het eens is met de voorlieden van de ECB en het IMF, want daar zit, u weet het inmiddels, het talent ook. Talent tot het uitgeven van belastinggeld aan hopeloze zaken, zoals Griekenland. Griekenland-bashing is inmiddels zelfs door de ons zeer bewonderde Economist politiek incorrect verklaard, vandaar dat we er vandaag weer even mee langskomen.

Want wie weet krijgen we dan nog een PIK. Verstijf nu niet, u leest het goed, u kent de term. Payment in kind. Dat heeft niets te maken de heer De Jager of met het rukken van die gespierde, zwetende roeiers, maar alles met het spannende roeien met de riemen die je hebt. Men denke dan aan een hebbedingetje als Mykonos, waar u dan van uw afgewaardeerde pensioen kunt gaan genieten. In een hotelletje. Vergrijp u niet aan het kamerpersoneel, de kans is groot dat dit dus een afgedankte bankier is, die alleen nog maar zijn talent heeft.

Van vergrijpen tot begrijpen. Het lijkt zo weinig, maar nu kunt u meepraten over de impact van talent.

Michael Kraland

Klik hier indien u het risico wilt nemen op de mailinglijst van CQFD te belanden.

Als u zich al eerder hebt aangemeld voor Michael Kraland kunt u zich ook weer voor CQFD opgeven. Deze artikelen versturen we apart van Kraland’s andere publicaties.