Crash: ontspannen handleiding X

Miepen uit Minsk. Boss Hugo’s Cha cha cha. Golddiggers aan het werk. Risk on lijkt net risk off, off andersom. Gapend Jackson Hole.

Het beste van twee werelden: blond en bruin, de markt wordt morgen overspoeld door Oekraïense dames met een verpleegster-cum-lijfwacht diploma. Nederland kan hier een belangrijke rol spelen en hopelijk slaat Minister Rosenthal hier een grote slag. Dit zijn dames die van aanpakken weten, vaak drie-talig en met een dubbele, of driedubbele skillset die goed geënt is op de Nederlandse markt. Wij wachten op eerste gewiekste ondernemer die hier zijn slag slaat. Wie weet een toekomstige MinFin voor de PVV. En goede contacten in Libië voor Shell. Waar wachten we op? De brent is nog niet gezakt, alles kan nog.

Boss Hugo is goed bezig. Hij doet twee dingen en hij doet ze allebei goed. Ten eerste nationaliseert hij de plaatselijke goudindustrie. Niet eens langs geweest bij Peter Paul of die hem niet wilde overnemen, gewoon zelf gedaan.

Gaat Venezuela nu meer goud produceren dan voorheen? Wij vrezen van niet, als de geschiedenis een goede gids is. Dus goed voor de goudprijs en we zijn long goud.

Maar het kan nog beter. Boss Hugo vertrouwd niemand meer. Zouden wij ook niet doen als we net weer een bedrijfstak inpikken. Dat kweekt rancune bij de verkeerde mensen in de verkeerde landen. Dus al dat goud van Venezuela meteen terughalen. Weg bij de Bank of England bijvoorbeeld. Die hebben volgens de Venezolanen $4,6 Miljard aan goud liggen. Barclays in London heeft ook nog eens $2,1 Miljard. HSBC en Standard Chartered ook elk respectievelijk $1,4 en $1,1 Miljard. Nu zal het wel meer zijn na de stijging van de laatste dagen.

Nu waren er, zoals u misschien weet, al jaren allerlei samenzweringstheorieën. Althans, zo werden die genoemd. Het ging over het tekort aan fysiek goud vergeleken bij wat desondanks de fysieke goudmarkt wordt genoemd, maar die dat dus niet echt is. Lang verhaal, gaan we nu even niet op in. Er is ook nog een derivatenmarkt en die is een keer of honderd groter.

Nu moet Hugo geleverd worden dus daar gaan we, alles in een gepantserde vrachtwagen, onderbetaalde maar zwaar bewapende stoottroepen op de bok, riding shotgun en richting Caracas. Kijken wat er nu gebeurt in de goudmarkt.

Inmiddels weten we dat misschien al, die markt danst de cha-cha-cha, een latino wiebeldans uit de tijd van mijn ouders, waarbij geregeld het woord cha-cha-cha valt.

Dat is opmerkelijk want bij de tango hoor je niets. Maar daar zie je dan ook weer veel meer. Voor wie daar oog voor heeft.

Even niet afdwalen nu. Er moet in Europa geleverd worden. Maar inmiddels heeft Boss Hugo de Zoeloes aangestoken. Die klappen met hun knobkerrie of hun assegaai op hun schild en roepen nu dat zij een Hugo willen doen. Idem in Papoea-Nieuw-Guinea. En Tanzania wil opeens de royalties op goud verhogen, en dan ook maar op de rest. Pas dus op met verdachte landen. Geen Generaal Alcazar meer en ook geen Black Empowerment.

Maar wat doet Hugo nu voor die goudprijs? Die drukt hij nu keihard omhoog. Welkom in het land van de mega-shuffle. Dit zijn de nieuwe Golddiggers.

De rally vandaag leek eigenlijk al snel nergens op. Dit is geen reversal, hoewel die wel zou moeten komen en liefst snel. De markt lekker 10% omhoog. Goud terug. We voelen hem komen. Dat is dan euforie. Het blijkt allemaal mee te vallen. Maar vergis u niet. Dat is dan misschien de laatste prachtige kans om tegen hele mooie prijzen te shorten.

Want de bull case van de markt is nu dat The Bernank vrijdag in Jackson Hole voor $500 Miljard QE 3 gaat verschaffen. Misschien doet The Bernank dat, misschien niet. We durven er niet op te wedden. Maar zonder die QE wordt het wel gapen in Jackson Hole.

Crash: ontspannen handleiding IX

Waarin we het verschil tussen goud en zilver zien. Meer marge op goud. Goudaandelen stijgen en de rest zakt.

Vanaf precies een jaar geleden steeg zilver van $18 naar $50 in een schuimende blow-off. Die eindigde toen de marge op zilver werd verhoogd. Dat ging met een orde van grootte van +84% in vier stappen gedurende twee weken. Speculanten moesten vanaf die dag dus wat meer in hun portemonnee hebben om door te spelen met zilver.

Er bleken toch veel zwemmers geen zwembroek aan te hebben en de markt klapte in elkaar naar $30. Helaas voor de moralisten stijgen we inmiddels weer naar $39, wat maar aantoont dat de gemenerikken niet altijd verliezen.

Zandkorrel
Maar nu terug naar goud. Altijd nieuwsgierig naar wat goud kapot zou kunnen maken kijken we dagelijks of de marge voor goud niet zal worden verhoogd want, als we de goud sceptici moeten geloven, is goud zo overbought dat het wachten nu is op het traditionele strootje uit het kamelenverhaal of, als u meer wiskundig bent ingesteld, op de zandkorrel die de zandhoop doet instorten, denk aan chaostheorie.

Die zandkorrel kwam gisterenavond in de vorm van een klomp zand. De CME, de grootste derivatenbeurs ter wereld, verhoogt de marge op goud met 22%. Gisteren tikte goud een record aan van $ 1801 intraday en eindigde in New York op $ 1784. Vannacht stond de $ 1817 even op het bord.

[inline-advert id=ad7]

Om hetzelfde effect te hebben als mei van dit jaar met zilver, zou goud nu even moeten dalen naar $1080. Zien wij dit gebeuren? Wij zijn niet van de voorspellingen zoals u misschien weet, maar we denken eerder het omgekeerde.

Een van de redenen hiervoor is dat de kleine goudspeculant die tussen het wateren van de wietplantjes door nog even wat onsjes bijkoopt misschien geraakt wordt, maar niet de iets grotere jongens zoals de Centrale Banken die 25 ton van het waardevaste spul in hun boodschappenmandje doen voor ze hun credit card trekken.

Goudaandelen stijgen
Inmiddels zien we dat goudaandelen weer stijgen. Nu hadden we zelf net een groot deel van onze posities geliquideerd omdat we gehinderd werden door een overmaat aan historisch besef. Denk 2008. Goudaandelen gingen toen 70 à 80% terug. Dat wilden we deze keer graag vermijden temeer omdat we dit jaar ruim in de plus stonden, dit in tegenstelling tot de meeste andere spelers.

En ondanks het feit dat veel van onze exploratie in de Yukon plaats vindt. In dit winterlandschap is de zomer kort en dan komt dus al het nieuws. En zie, onze grootste en meest liquide aandelen stijgen weer. When circumstances change, I change my mind. What do you do, Sir ?

Wat is er dan different this time? Er is een groot verschil. In 2008 zakte goud en nu stijgt het.

Crash: een ontspannen handleiding II

Goed. U hebt een doosje gouden munten, wat staafjes, blikgroenten, een stroomgenerator als u op het platteland woont, zaad voor de moestuin van volgend jaar, wat benzine en een paar goede vuurwapens.

Wel even trainen, met die vuurwapens, anders schiet u straks uw hond dood. Zoiets moet u vermijden. Pas doen als u echt honger hebt.

Banencijfers
Financiële markten zijn wat complexer dan gewoon overleven alsof het eind van de wereld nabij is. Neem nou vanmiddag. Om half drie kregen we de Amerikaanse jobcijfers. Als u de financiële televisie aanzet ziet u dat iedereen daar al de hele dag mee bezig is, het herkauwen van gisteren daargelaten.

[inline-advert id=ad7]

Markten zijn complex, maar dit is gemakkelijk. Die cijfers zijn goed, met 154.000 banen, maar dat is verder niet belangrijk. De trend is niet goed en die trend slaat niet om door deze maand. Wie nu juicht, en je zal ze maar foie gras moeten serveren, vergeet dat we maanden met slechte cijfers hebben gehad en dat in die tijd de markt steeg. Tot het kwartje viel. Dit soort dingen duurt niet lang.

Dubbel probleem
Want we hebben een dubbel probleem, Europa en Amerika allebei met een schuldenberg. Laten we tot slot even relativeren: door dit cijfer gaat Wall Street geen Zwarte Vrijdag in. Helpt dit te verhinderen dat er in Bunga-Bunga-land een bank run kan ontstaan? Verandert dit de beslissingsstructuur van de Europese instellingen? Vermindert dit de schuldenberg?

Nog zes uur tot het weekend. Goud staat op $ 1660. We gaan relaxed deze crashweek uit. Een rondje langs de kleine weggetjes, achter langs de boerderijen, op de Leesfiets. Eigenlijk is het een racefiets, maar hij is Made in China. Doorrijden tot het volgende dorp en dan terug de berg op, anderhalve kilometer klimmen met een helling van 6 à 7%. Althans, dat zegt Vermeulen die goed thuis is in dit soort zaken.

Ruis
Wat onthouden we van vandaag? Iets over zwaluwen en zomers. En nog meer over ruis. Verspil geen tijd met individuele cijfers. Wat telt is de trend en die is niet onze friend. Eerst moet de schuldenberg weggewerkt worden. Wat deze week meeviel waren de resultaten van P&G en Unilever. En de grote productietoename van Randgold, een opkomende goudproducent in Afrika.

Maar in deze markt gaat het niet om individuele aandelen, maar om macro en de macro-economische situatie is nog onverminderd fragiel. Rallies kunt u gebruiken voor het verkopen van wat u kwijt wilt.

Crash: een ontspannen handleiding I

In theory, there is no difference between theory and practice. In practice, there is.

(Yogi Berra)

Elf jaar geleden kon u deze titel ook al lezen, boven een serie stukjes op IEX over de internet crash. Het waren er acht. Eens kijken hoe deze jaargang uitpakt. Doel is u wat ideeën aan de hand te doen. Misschien is dit uw eerste crash. Of misschien hebt u de vorige keren niets geleerd en bent u vast van plan om daar deze keer iets aan te doen. In dat geval, lees door. Deze markt is spannend.

Een crash is altijd vervelend maar met een paar leuke vrienden, heerlijk zacht weer en wat witte thee is het wel door te komen. Gisteren was slecht. Daar waar je de afgelopen dagen Amerika long kon gaan nadat de Europese markten de dag hadden afgesloten, eindigde Wall Street nu op de bodem.

Spaanse bonds
Paniek is soms een heel rationele houding, maar raak niet in paniek. RBS, de bank, zakte vanochtend even 20% op slecht nieuws. Nu stijgen Spaanse banken weer op het gerucht dat de ECB Spaanse bonds gaat kopen.

“Leuk”, zei The Plunger. “Dan gaat de ECB dus kapot.” Het is goed even na te denken over hoe u uw bedreigde bezittingen kunt hedgen. Zelf hebben we wat biotech en medical devices private equity fondsen afgedekt met een IBB short. Dat is een biotech ETF. Erg liquide. Zo’n index kan ook een aardige vervanger zijn voor het afdekken van andere posities.

Goud
We zagen gisteren goud opeens $40 zakken en kochten wat korte $ 1700 calls terug voor de helft van wat we er eerder op de dag voor betaald hebben. Idem voor zilver. We verkochten wat zilver futures tegen onze fysieke zilverfondsen. Die pakten we vanochtend weer terug. Zilver doet het nog wel aardig op dit niveau, rond $ 39. De lunch van zaterdag is alvast betaald.

We zijn ook long goud $ 2.000 calls 2013. Dat zegt meer over onze visie dan een lang verhaal. We denken dat goud wel eens de grote blow-off kan laten zien die er al elf jaar aan zit te komen. Hm, alweer die elf jaar.

Probeer geen winst te maken. Probeer geen gelijk te hebben. Focus in plaats daarvan op overleven en instandhouding van uw vermogen. Denk niet dat verkopers rationeel zijn.

Margin calls
We zijn nog steeds bullish op goud. Waarom dan toch die tik, gisteren? Nogmaals, we schreven het al eerder op vragen van Inveztor lezers. Goudverkopers laten geen briefjes achter met hun motivaties.

Maar wat gebeurt er bij een crash? Denk aan Demi Moore. Niet ons idee van een opwindende cougar, maar daar gaat het niet om. Onze vrouwelijke lezers, hoe weinig het er ook zijn, kunnen ook denken aan Kevin Spacey en Jeremy Irons. Mevrouw Moore cougared in een film over Lehman en die film heet Margin Call. Lekker spannend, net als een echte crash.

Beleggers krijgen margin calls. Ze moeten bijstorten. Of hun prime broker wil hun hefboom terugbrengen. Dat komt op hetzelfde neer. Dus zijn er partijen die moeten verkopen. En soms doen ze het niet zelf, maar doet hun prime broker het en wij kunnen u verzekeren dat het aantrekken van fluwelen handschoenen geen onderdeel uitmaakt van de taakbeschrijving van een margin clerk. Integendeel.

Dus er wordt op zo’n moment verkocht en wat verkopen de margin jongens (m/v) dan? Een beetje zoals de deurwaarder dat doet wanneer hij bij u langskomt om een schuld te innen. Doe op zo’n dag twee onderbroeken aan, want ze nemen alles mee dat niet vastgemetseld is. Verkocht wordt wat liquide en wat op winst staat. Maar als het niet anders kan, dan ook wat niet liquide is.

Dus liquiditeit is belangrijker dan waardering. Waardering komt weer terug, maar nu even niet. Dus nu weet u waarom goud gisteren inklapte. Het is maar een theorie.

D-Day V: de volgende golf II

Terwijl u van een welverdiend weekend genoot, kwam Timothy Geithner, de Amerikaanse minister van financiën, met een vervelende boodschap.

De politici hebben nog maar tot morgenavond om een procedure uit te werken en een overeenkomst te bereiken over het schuldenplafond, aldus Geithner op Bloomberg. Dat plafond dreigt Amerika administratief klem te zetten.

Althans, niemand weet precies wat er gaat gebeuren. Financiële markten haten onzekerheid. Ze zijn daarin niet alleen, mensen reageren nog veel slechter op onzekerheid en we noemen dat enorme stress.

Niet handig
Of het handig is de zaken nog eens op scherp te zetten weet ik niet. De officiële doodlijn voor een akkoord is 2 augustus maar nu blijkt, volgens Barclay’s, opeens dat 10 augustus ook best kan. Erg belangrijk is dit niet, vergeleken bij de eventuele gevolgen. Een sisser? Natuurlijk kan dat.

[inline-advert id=ad7]

Een tikje naar beneden in de obligatiemarkt. Een zwakke beurs even. Maar verder liggen er geen lijken op straat, zoals in Noorwegen. En België heeft al 400 dagen geen regering, dus waar hebben we het over? Zijn de Amerikanen dommer dan de Belgen?

Als dat zo was, dan zouden er Amerikanenmoppen zijn. Maar de Amerikanen vertellen moppen over Polen of over Noorse inwoners van het Midden-Westen, dus dat is het niet.

Onzeker is onprettig en als het dan gaat over het eventuele kapseizen van het financiële stelsel, dan is het geen overdreven paniekhouding om daar even bij stil te staan. Kijken of alles aan boord goed is vastgesjord voor wanneer het opeens heel erg zwaar weer wordt.

Gemeen
De Amerikaanse crisis heeft één heel belangrijk punt gemeen met Europa. En een ander punt is volledig anders en daarin ligt wat hoop. Voor Amerika, niet voor ons.

De Amerikaanse crisis valt uiteen in een deel waar de politici mee opgezadeld zitten en waar ze allemaal aan meegedaan hebben en een ander deel. Beide partijen zijn verantwoordelijk. Laten we dat het deel noemen waar ze niets aan konden doen, hoewel je daar flink over kunt debatteren. Maar dat gaan we nu niet doen.

Maar ze hebben volledig schuld aan het ziekelijke twisten dat nu aan de gang is. Dat is het andere deel, het geruzie, om electorale punten te scoren. Dit is een levensgevaarlijk probleem, in combinatie met wat er al in Europa aan de gang is. Markten kunnen opeens omslaan en dan in dit geval naar beneden als er niet snel iets gedaan wordt.

Natuurlijk, een korte beurs impuls naar boven is heel waarschijnlijk als morgen de knoop wordt doorgehakt en een compromis wordt bereikt. Een goed compromis dan wel, anders is de vreugde van korte duur.

Daarmee bedoel ik een dag, een paar dagen, een week. Genoeg tijd om de analyses te lezen die zeggen dat het niet veel uitmaakt. Maar wij geloven niet dat er morgen ook maar iets positiefs gaat gebeuren, die kans is nu klein.

Europese verantwoordelijkheid
In Europa hebben de politici net zoveel verantwoordelijkheid. Eerst laten ze Griekenland ontsporen, jarenlang. Dan tolereren ze anderhalf jaar lang het Griekse verhaal omdat direct ingrijpen politiek moeilijk ligt. De eerste fout was erg, maar de tweede kan tot een katastrofe leiden. Het is gewoon allemaal enorm dom en de ernst is pas de afgelopen maanden goed doorgedrongen.

De Jager wil in het begin zelfs massaal lenen om Griekse obligaties te kopen. Met zijn Belgische collega Reijnders. Het Komisch Duo. Wanneer je daar aan terugdenkt, huiver je over wat ons te wachten staat, maar dit is het soort leiderschap waar we het mee moeten rooien. Klagen helpt niet, het is een gegeven.

Europa is nu met een beter plan gekomen dan verwacht, maar toch heeft dat plan grote kans te mislukken. Niet vanwege de vreemde houding van de ECB. Die wilde niet mee doen met de reddingsoperaties en verhoogde de rente tijdens de laatste crisis. Soit. Het staat rommelig en daar gaat het dus om.

De reden is een politieke. Europa kan gewoonweg niet met één stem spreken, omdat Europa daar niet voor is toegerust met de juiste institutionele structuur.

Het kan vriezen
De VS hebben één president en twee partijen. Dat is toch gemakkelijker zaken doen, hoe moeilijk het nu ook lijkt. Amerikaanse banken, zo blijkt nu, zijn al enige tijd bezig hun geldmarktfondsen niet meer hun tegoeden bij Europese banken te laten stallen. Dat is hoogst verontrustend en dat krijgt u morgen op uw bord. Tenzij u Inveztor leest natuurlijk.

Waarom is dit verontrustend? Omdat dit het bevriezen van de financiële markten betekent. Midden in de zomer? Jazeker, en met een zware Lehman bijsmaak. De Financial Times komt vanavond met een bericht hierover.

In de PolderPortefeuille komen we opnieuw in actie, als het vannacht niet is -ik heb een diner-, dan wordt het morgen.

D-Day IV: de volgende golf

De vakantie is nog  amper begonnen en de ene golf na de andere komt er aan.

Kanselier Merkel heeft het spel veel beter gespeeld dan iedereen dacht. Ze zei dat er weinig spectaculairs zou gebeuren en toen gaf Duitsland meer toe dan de markt verwachtte.

We schrijven hier elke keer dat wie wil regeren, vertrouwen in moet boezemen en de markt moet verrassen. Dat is niet gemakkelijk wanneer de dag van de vergadering al vaststaat en een meute journalisten voor de deur wacht met camera’s en microfoons. Toch kwam er meer uit Berlijn en Brussel dan verwacht en vandaar de pret.

Twee katers
Nu het feest voorbij lijkt dreigt een kater. Of, waarschijnlijk, twee katers. En dat is nog zonder dat we rekening houden met onvoorziene gebeurtenissen, zoals de tragedie in Noorwegen, op de achtergrond geraakte atoomwapens in Iran of Pakistan en dergelijke. We hebben het hier alleen over de financiële crises in Europa. En natuurlijk, want dat is de volgende golf, de VS.

[inline-advert id=ad7]

Als je in Europa vraagt wat er in Amerika gaat gebeuren met het schuldenplafond dan zeggen degenen die het weten kunnen dat het ernstig is, als er een camera loopt tenminste, maar dat er natuurlijk een akkoord komt, op het laatste moment. Wanneer de camera’s draaien, zeggen ze dat natuurlijk ook weer anders maar laten we niet moeilijk doen in het weekend.

Daarom is het goed even te checken of dit wel zo is. Want Amerika is wel degelijk een risico, omdat Amerika sterk radicaliseert. Crises zijn nuttig omdat ze de aandacht vestigen op een probleem dat opgelost moet worden. Amerika moet net zoals Europa een probleem oplossen en dat is dat hun schuld onder controle moet komen.

Republikeinen radicaal, democraten toeschietelijker
Nu is het zo dat de schuld sneller groeit dan de economie. Republikeinen, die nu de radicalen zijn, willen niet toegeven dat de belastingen omhoog moeten. Democraten zijn iets toeschietelijker en zijn bereid afstand te doen van wat traditionele instincten en zijn bereid uitgaven te beperken.

Het is zinloos te kijken naar sideshows zoals ontwikkelingshulp en agri subsidies, die twee posten samen zijn ongeveer 1,5%. Het gaat om pijnlijke zaken zoals Medicare voor ouderen. Als dit zo doorgaat, zijn de uitgaven voor sociale programma’s plus rente in 2024 even groot als het hele Amerikaanse budget.

De uitgaven zijn helemaal uit de hand gelopen. Dat wisten de Amerikanen vroeger ook al, maar toen dachten ze dat dit niet voor 2060 zou gebeuren. Nu is het dichtbij. Er moet dus iets gebeuren.

Wennen aan crisis
De kans is misschien niet zo groot dat er niets gebeurt, maar de kans is heel groot dat er niet genoeg gebeurt om tot een oplossing te komen. Dan is de crisis voor niets geweest. Dan kan er nog iets gevaarlijkers gebeuren en dat is dat de kiezers aan de crises, meervoud, gaan wennen.

De situatie is dus naar het gevoel van Inveztor wel degelijk gevaarlijk. Alleen, wie een beetje crisis blasé is, heeft al snel de neiging om de situatie te onderschatten.

Om het even eenvoudig te houden: we hadden afgelopen week een situatie bij de hand waar Europa kon kapseizen en een wereldcrisis kon veroorzaken. Nu is het zo dat op 2 augustus, of op 10 augustus, de VS in een situatie is waar hun politici de handen ineen moeten slaan om een crisis te voorkomen.

Een zomervakantie, twee kapseiskansen. Om de zomer rustig door te komen zijn we 50% liquide met veel goud, veel zilver en als framboosje op deze taart wat Nasdaq calls long. Want je weet nooit. Het gaat er niet om gelijk te hebben, maar om kansen te beoordelen. Ook in een levensgevaarlijke markt.

D-Day IV: de dag erna

Op de achterkant van de envelop zetten we: “Operatie beter geslaagd dan gedacht, minder dan gehoopt, maar er kan nog veel ingevuld worden.”

Hoeveel stof onder welk tapijt, bijvoorbeeld. Hoeveel er nog bijkan. En PS, vergeet die fiscale unie nu, dat is wishful thinking.

Er is een voor de EU relatief daadkrachtig compromis bereikt dat we hier niet gaan samenvatten, want dat is juist wat de Wishful Thinkers willen: dan zijn we het hele weekend bezig met de omschrijving van het loodgieterswerk en zitten we zondagavond nog te werken aan de gebruiksaanwijzing.

Er is wel iets opgezet, een kredietmachine, maar eenvoudig is het allemaal niet. Wat belangrijk is, is dat er nu wel gehandeld kan worden, maar dat er geen echt geld in de la ligt om een aanval op Italië en Spanje te voorkomen. En daar ging het toch om.

Griekenland aan ketting
Griekenland wordt aan de ketting gelegd. Alleen als de Grieken nu doen wat ze zeggen dat ze zullen doen, krijgen ze geld.

We kunnen hierbij aantekenen dat de Grieken tot nu toe niet gedaan hebben wat ze zeiden dat ze zouden doen. Wat ze zeggen dat ze gaan doen, is bezuinigen. Niet omdat ze zin hebben, maar omdat onze pakken tegen hun pakken zeggen dat dat moet.

En hogere belasting heffen. Niet omdat ze dat zelf zo goed inzien, noch omdat ze er zin in hebben, maar om dezelfde reden als die bezuinigingen. En staatsbedrijven verkopen.

Maar de Grieken gaan nu al de straat op, omdat ze te weinig verdienen er te veel mensen werkloos zijn. En nu eens staakt de ene corporatie, dan weer de andere, liefst bedrijfstakken die te maken hebben met de toeristenindustrie. En dat is de sector waar nog een beetje geld uit kan komen, al is het dan heel weinig.

Helemaal klem
De enige keus die de Grieken nog hebben is een interne politieke -Grieks woord- crisis -weer Grieks woord- om de andere Grieken te laten zien dat het niet uitmaakt wie er aan het bewind is.

Zoals we op Inveztor al sinds de eerste dag van de Griekenland crisis schrijven, we denken dat de Grieken in het beste geval hun woord niet zullen houden. Eenvoudigweg omdat ze dat niet kunnen. Ze zitten immers helemaal klem, en dat is zonder dat er een recessie in Europa is.

Er is dus grote kans dat het verhaal alleen al hierdoor gaat ontsporen. Portugal en Ierland moeten ook geholpen worden, maar hoe dat gaat werken weten we nog niet precies. Zondag komt er meer uitleg.

Reverse Wishful Thinking
U kent het tegenovergestelde van Wishful Thinking: dat is Reverse Wishful Thinking. Daar is geen woord Grieks bij. Reverse Wishful Thinking is een proces waar je uit angst voor Wishful Thinking het omgekeerde gaat doen.

Bijvoorbeeld massaal short de markt na het eerste herstel in 2009. Daar zijn al een aantal gerespecteerde beleggers aan kapot gegaan. Het is ook nooit eenvoudig.

Als de markt benen heeft, is het mogelijk dat we een uitbraak in de VS krijgen. Niet het meest waarschijnlijk, maar het kan. De Nasdaq probeert naar boven uit te breken.

Goud blijft stijgen -wij zijn long-, goudaandelen ook -eveneens long-. Dat is niet geruststellend voor Europa.

De Zwitserse franc komt wat terug van crisis niveaus. Dat is wel ietsje geruststellend, vooral voor die arme Zwitsers – als u er één kent, geeft u hem dan een euro. De francs is de nieuwe D-Mark.

Europese banken stegen na de daling van vorige week -we hebben geen posities meer- en het kan interessant zijn eens te kijken naar de niveaus waar we opnieuw short zouden kunnen gaan.

Gaat hier iets gebeuren? We blijven denken dat de Amerikanen met een schuldcompromis zullen komen. Het wordt moeilijk dansen op al die tapijten, met al dat stof.

Waar het om draaide, bij de laatste crisis en bij de vorige crises -Grieks meervoud-, is vertrouwen van de markt in gezond economisch bestuur. Daar draait het nu weer om. Gaat het nieuwe vertrouwen een week duren? Een maand? Of langer?

Dit verhaal is nog lang niet afgelopen, maar de boot is deze week niet gekapseisd. Prettig weekend.

Goud, zilver en D-Day III

Europa staat aan de rand van de afgrond. Niemand die dat nog ontkent. Waar ook iedereen het over eens is, is dat Europa nu een grote stap vooruit moet zetten. Even stilte.

Het lijkt erop dat Europa vandaag met een bankbelasting komt. Schuld en boete. Het probleem is dat er twee soorten banken zijn. Banken die tot over hun reserve-oren in PIIGS papier zitten, en de anderen. De eersten zijn al technisch failliet als de waarheid die allang bekend is, ook werkelijkheid wordt. De tweeden zijn handiger geweest en moeten nu bloeden met de eersten.

Dit is een overwinning voor Duitsland en Nederland. Die willen dat de private sector meebloedt. Soit.

Politiek arbiter
De reden waarom de politiek dit wil, is omdat de politiek arbiter is tussen privé en publiek belang. Publiek belang, dat bent u, want als de banken niet meebetalen, dan moet de belastingbetaler alles betalen. Alles, dat is herkapitalisatie van de banken na het Lehmannetje van de vorige ronde en omdat er zoveel US hypotheekpapier in die reserves zat. Vervolgens de banken opnieuw redden van het PIIGS papier. Dus banken straffen, wij begrijpen de redenering. Laten we eens rustig doordenken.

Stel u vindt dat niet leuk. Of niet rechtvaardig. Dat mag u vinden, maar dan krijgt u de keus of u een mega-Lehman risico wilt lopen met eerst Italië dat omvalt, dan Spanje, of als het een rommeltje wordt dan andersom, het maakt niet veel meer uit. Daarna is België aan de beurt en vervolgens de coup de grâce, Frankrijk.

Maar Italië is al de derde euro-economie, dus tegen die tijd loopt heel Europa al te bedelen bij de paar nog solvente belastingontduikers die ontsnapt zijn aan JC de Jager en dus nog geld hebben. Verder is iedereen arm. Dat schept een band, maar soms ook oorlog.

Griekenland komt niet meer goed
Het is volkomen zinloos te zeuren over Griekenland: we schreven hier begin vorig jaar al dat Griekenland niet meer goed zou komen en waarom. Het is zinloos te zeuren over de Europese ambtenaren, elites, bestuurders en andere spelers die het zover hebben laten komen.

Immers, die ambtenaren, elites, bestuurders en andere spelers die het zover hebben laten komen zijn wel schuldig, maar hen zal niets gebeuren, want zijn zijn ons. Ons parlement controleerde die mensen en is verantwoordelijk. We hebben het zelf gedaan.

Degenen die zich aan deze nonsens probeerden te onttrekken, en fiscale uitwijkers hebben vele motieven, worden opgespoord en gestraft. Je moet meedoen aan de gekte, of wordt anders ingezetene van Zwitserland of Singapore.

Minister de Jager
Het is dus niet om te pesten, zo zijn wij niet, maar om de hypocrisie van deze situatie te benadrukken, dat wij het vaak hebben over de houding van Staatssecretaris de Jager vorig jaar en Minister de Jager nu.

Minister de Jager doet nu wel stoer -hij hoeft niet speciaal te bloeden- en vorig jaar deed hij dat ook, toen hij extra geld wilde lenen om winst te maken op hulp aan de Grieken. Onze minister is gewoon het schoolvoorbeeld van Europese onkunde. Maar die onkunde, helaas dus, dat zijn wij zelf.

Vandaag gaan we dus de banken straffen om hoi polloi tevreden te houden. Of de goede en slechte banken gelijk gestraft worden, weten we niet en het is ook niet zo belangrijk, ook al is het niet rechtvaardig. Maar als u denkt dat het leven rechtvaardig is, dan nodig ik u graag uit voor een persoonlijk gesprek. Laten we klein beginnen in het Congresgebouw in Scheveningen en het Museumplein voor later bewaren.

EFSF vangnet
Vervolgens gaan we al dan niet een heel, heel groot EFSF vangnet bij elkaar vegen. U vraagt waar dan die bezuiniging van € 18 miljard goed voor was. Goede vraag, morgen mag u met paarse inkt in uw schriftje schrijven en u krijgt een stempeltje. Als pappa en mamma aardig zijn ligt er eventueel nog een nieuwe inktlap met Goofy daarop in het verschiet.

Dat EFSF programma moet zo groot worden dat Spanje en Italië daarmee geholpen kunnen worden. Anders loopt hun rente op. Alleen een echte buffer, we hebben het dan over een paar biljoen extra, kan er voor zorgen dat de financiers, die ook hun werk moeten doen, weer geld durven te lenen aan Italië en Spanje.

Om 13 uur komt Europa bij elkaar.

Goud, zilver en D-Day II

Markten hebben niet altijd gelijk op de korte termijn, maar het gebrek aan veerkracht voor het kritieke EU overleg van donderdag suggereert dat er nog geen goed plan  gelekt is.

De EU komt of met een goed plan, of met meer ijdele praat. De kans om de crisis te beperken tot de PIGs is verkeken, we hebben het nu echt over de PIIGS en die zijn goed voor een derde van de euro economie.

Dit is dus een crisis waarin het kapseis-risico groter is dan daarvoor en dat zien we in de prijs van vluchtheuvels. Goud en de Zwitserse franc staan op record hoogte.

Spanje en Italië zijn min of meer uit de markt qua financiering: in een crisis krijgen we te maken met een niet meer functionerende markt voor staatspapier.

Beurzen houden zich goed
Wanneer we naar de voornaamste beurzen kijken is er niets aan de hand. De Duitse DAX blijft het goed doen, die ligt niet ver van steun.

Hetzelfde geldt voor de S&P 500.

Goudjuniors
De enige risicomarkt waar we in blijven zitten is de markt voor goudjuniors, die te volgen is via de GDXJ Junior Gold Miners ETF of de nieuwe GLDX Global X Gold Explorers ETF. Dit is een markt die zo 80% kan zakken, wat in 2008 ook gebeurde.

Juniors hebben geen balans, alleen maar aandeelhouders. Die krijgen 100% van de klappen wanneer het fout gaat. Het is altijd goed dat in gedachten te houden: dit is een markt voor ervaren beleggers.

Die markt bleef ook sterk achter bij de koers van goud, het metaal. Nu stijgen de juniors weer, wat een hoopvol teken is omdat er dus beleggers zijn die nog hoop hebben in iets anders dan Bunds, goud, zilver of Zwitserse francs.

Europees leiderschap in gebreke
Europa blijft  qua leiderschap in gebreke. Het is zinloos dit af te doen met anti-Europees gekwaak. Europa is een goede zaak die slecht bestuurd wordt.

Kwakenden kunnen hun onmacht slechts uiten, ook wanneer ze de democratie een warm hart toedragen, want er is geen directe verkiezing van beter bestuur mogelijk. Europa moet oppassen geen ruim baan te maken voor anti-parlementair sentiment dat zich uit als primair anti-Europa geklaag.

Donderdag is de volgende dag des oordeels. Als Europa iets voorstelt, komt er voor die tijd een oplossing die de markten keert. We rekenen er niet op, maar contrarians kunnen nu wat calls op de S&P kopen en eventueel op de DAX.

Markten gaan nooit in één ruk naar beneden en de kans op een korte termijn oplossing in de VS is groter dan hier. Maar beide zijn mogelijk in de komende dagen.

Goud, zilver en D-Day

Twee dingen moet je doen wanneer je de financiële macht hebt. Vertrouwen uitstralen en de markt verrassen.


Nee, meneer De Jager, hard twitteren mag u wel doen maar dat hoort niet bij de belangrijke dingen. Ja, voor u is het nieuw en opwindend. Wat zegt u? Ja, u bent heel dapper en iedereen luistert nu naar u. Nederland zal u dankbaar zijn. Nu gaan we even door, leuk weer van u te horen.

Zucht, een bijproduct van de eurocrisis, noem het collateral damage, is onze twitterende minister die ons nu ook in het buitenland belachelijk maakt. Meer dan strikt noodzakelijk.

D-Day komt eraan
Even terug naar de werkelijkheid. D-Day komt eraan. Devaluatie, default, demolition? Nee, donderdag dus. De twee dingen die je moet doen wanneer je de macht hebt in financiële zaken zijn dus vertrouwen uitstralen en als een donderslag bij heldere hemel maatregelen afkondigen die veel harder aankomen of ingrijpender zijn dan de markt dacht.

Liefst op een moment waarop de markt toch al klaar stond om te keren. Dat moment was vorig jaar, of vorige maand, of vorige week eventueel nog. Toen Italië onder druk kwam te staan. Nu is het waarschijnlijk te laat.

De bureaucraten slijpen tot donderdag hun potloden. Tot donderdag! Hoe zou Gordon Ramsay dat verwoorden? Dan pas gaat de ministerraad van de EU iets vertellen. Ondertussen is er ruzie tussen  Kanselier Merkel en de ECB en is er onenigheid in Europa.

En de Amerikanen, die besloten hebben coûte que coûte de S&P boven de 1250 te houden, zien zich nu in hun evenwichtsnummer bedreigd door de kibbelende knuppels van Europa.

Reddeloos verloren
De consensus is inmiddels bereikt, na lang wachten, dat Griekenland reddeloos verloren is en dat Ierland en Portugal direct hulp nodig hebben, als het nog zin heeft. Die twee landen zijn ook failliet. Grieks tweejaarspapier rendeert nu meer dan 35%.

Spanje of Italië hebben we aan laten tasten, Italië het meest maar Spanje kan ook van de ene op de andere dag in lichterlaaie staan. Dat had voorkomen kunnen worden door vertrouwen en verrassend beleid. Maar Europa is daar niet toe in staat, het blijkt telkens weer. Ondanks De Jager, die vorig jaar nog wilde bijlenen om een superdeal in Grieks papier te doen op 5% rente, meer dan hij bij Trichet moest betalen. Nu dus 35%. En we twitteren door.

De laatste grenzen nu zijn Italië en Spanje. Beide landen kunnen zich niet meer gezond financieren op de financiële markten. Die liggen in Europa overigens voor een deel al stil, wat een slecht teken is.

Crisisgezwel
Terwijl de bureaucraten vergaderen produceert de financiële elite, van Soros tot Summers en Roubini, analyses en aanbevelingen die steeds grimmiger zijn naarmate de eurocraten het crisisgezwel laten voortwoekeren.

Wanneer de overheden het vertrouwen van de markten kwijtraken, stijgt de rente en drogen de markten op. Wanneer ook het publiek dat vertrouwen kwijtraakt, krijg je een run op de bank.

In Nederland hoeven we daar niet bang voor te zijn, maar in Griekenland is een bankrun heel rationeel. Want Griekenland heeft geen keuze meer. Bevries alle tegoeden en keer uit in een andere munt, of die nou Drachme of Geuro heet, het is maar een naam voor een nieuwe munt die Griekenland kan helpen te devalueren en weer op gang te komen.

Politieke crisis noodzakelijk
Katastrofe is een Grieks woord. Dit wordt lang pijn lijden. Omdat de Grieken daar mentaal niet klaar voor lijken, hebben we een hard hoofd in wat dan gaat volgen: een politieke crisis is noodzakelijk om verder te kunnen.

Katharsis is een Grieks woord. Vandaag ondernemen de Grieken actie, de taxi’s althans. Grieks woord, die taxi’s, het betekent “snel”. Ironisch voor wie ooit een taxi in Athene heeft genomen, zeker in de zomer.

Voor een Griek is het dus rationeel zijn geld bij de lokale bank weg te halen. Rationeel voor hemzelf. Voor zijn land is het slecht.

Voor een Zwitser is het rationeel eigen obligaties en goud te kopen. En vooral geen vreemde valuta aan te houden. Voor buitenlanders is het rationeel om Zwitserse francs en goud te hebben, vooral geen euro’s.

Licht tot donderdag op oranje
Tenzij de Euro instanties stiekem tot inkeer komen, en alles is mogelijk, staat de het licht tot donderdag op oranje en kan iedereen nog zoveel goud, zilver en Swissies kopen als hij kan. Donderdag is er kans op radicale maatregelen, dus dan is het oppassen geblazen.

Toen de crisis -Grieks woord weer, het wordt eentonig- begon had Griekenland naar ons gevoel al geen kans meer, maar was Italië nog maar zijdelings aan de orde.

De vraag die we ons kunnen stellen is nu de volgende. Als Europa er zeventien maanden over doet om onder ogen te zien dat Griekenland niet meer te redden is, hoe lang gaan we er dan over doen om tot een veel belangrijkere en veel complexere beslissing te komen over de toekomst van de EU?