Om het even heel eenvoudig voor u te maken, er zijn naar mijn gevoel maar twee economen waar u het werk van moet kennen als u de huidige crisis wilt begrijpen.

Nassim Nicholas Taleb heb ik al vaak besproken. Zijn laatste boek, The Black Swan, beschrijft op briljante wijze de intellectuele fraude achter een aantal vooronderstellingen in de financiële wereld. Als u wilt weten hoe het zover kon komen met de crash in de kwantitatieve hedge funds moet u dat boek eens lezen (voor details over de quants zie mijn blog serie getiteld Miskunde op deze site).

Maar als u dit fenomeen doorhebt bent u nog niet klaar met de huidige crisis. De man die deze keurig heeft voorspeld en van een intellectueel kader heeft voorzien was Hyman Minsky (1919-1996), een Amerikaanse econoom.

Minsky is niet erg bekend maar veel bekender is Charles Kindleberger, een autoriteit op onder andere beurscrashes.
In de vorige crisis ried ik lezers aan vooral geregeld Kindleberger te lezen. Dat kan heel gemakkelijk, u bestelt Manias, panics and crashes op Amazon.

Minsky’s werk heeft Kindleberger beïnvloed.
En niet alleen Kindleberger. Toen ik Kindleberger Minsky Googlede vond ik 12700 referenties.

Van Minsky zijn een paar belangrijke werken niet meer in druk, wat op zichzelf een interessante constatering is.
Ik durf een doos bijzonder goede wijn te wedden dat hij in de komende weken een van de meest geciteerde economen gaat worden, zo goed past zijn model bij de actualiteit.
Jammer dat Minsky, wiens werk nauw verweven was met zijn privé leven, dit niet meer kan meemaken.

Minsky’s theorie is cyclisch en gaat uit van een expanderende economie. Hij onderscheidt drie cycli waarin beleggingen tot stand komen.

De Hedge leners zijn de meest solide beleggers en staan aan het begin van de beleggingscyclus. Zij hebben een volledige hedge, dus ze kunnen zowel de rente als de hoofdsom ten allen tijde terugbetalen.

Naarmate de cyclus vordert komen de Speculatieve leners opdagen. Ze kunnen de rente wel betalen maar hebben liquide financiële markten nodig om hun leningen door te kunnen rollen om te zijner tijd aan hun verplichtingen te kunnen voldoen.

Tenslotte onderscheidt Minsky de zogenaamde Ponzi beleggers. Tja, Ponzi…ik ben altijd verbaasd hoe weinig mensen in Nederland met die naam bekend zijn. Ponzi Scheme is de Amerikaanse naam voor een pyramidespel. René van den Berg, op zijn Goois.
Ik heb ooit als April grap op een website de mogelijkheid geboden om mee te beleggen met een nieuwe fondsbeheerder, Charles Ponzi genaamd. Precies volgens dezelfde methode als die waar Ponzi in 1923 Amerikaanse beleggers oplichtte. Ik kan u vezekeren dat er veel belangstelling voor was.
Ponzi leners hebben noch de middelen om hun rente te betalen noch om de hoofdsom af te lossen.
Dat is wat er net gebeurde met de subprime leningen aan huisbezitters die geen eigen kapitaal hoefden in te brengen.

Ponzi beleggers zijn niet helemaal irrationeel. Zij gaan uit van een verwachte waardestijging van hun bezit.
Ze kunnen dus in de toekomst verkopen en met enige zelfoverschatting kunnen ze straks de rente ook nog betalen.
Kredietverschaffers bieden hen de kredieten aan die nodig zijn, incasseren hun commissie, effectenbanken bundelen die kredieten, kredietbeoordelers zoals Standard & Poors, Moody en Fitch geven op de collectieve bundels ratings af die beter zijn dan op individuele hypotheken en het papier dat aldus gecreëerd is vind haar weg in het financiële systeem.

Als u nu een Aha Erlebnis voelt hoop ik voor u dat het niet is omdat u zich als belegger herkent in de derde categorie.

Maar op dat thema komen we nog terug, in Minsky IIGeen posities