De hierna volgende column verscheen eerder in FD Geld, het wekelijkse Personal Finance Magazine van Het Financieele Dagblad.
Het impopulairste punt dat je vandaag kunt aanroeren is een pleidooi voor bonussen voor bankiers. Onveilige anonieme seks in een backroom? Toch wel spannend. Een nieuwe Ferrari? Leuk, geen wachttijden meer. En dit is nog maar een spontane greep uit de vele mogelijkheden. Maar bonussen? Voor bankiers? Ondenkbaar!
Meehuilen met de wolven? Natuurlijk kan dat, maar dat doen er al zo veel. Vooral het politiek correct meehuilen is populair. Hakken op die arme minister Wouter Bos. Onrealistische verwachtingen. Twee woorden die de essentie van de huidige ellende samenvatten.
Een van de vervelende trekjes bij ons mensen is dat we een enorme drang hebben naar eenduidige oplossingen. Dat is niet nieuw. Unidimensionaal was een herontdekt toverwoord in de jaren ’60. Zo ook met bankiers. Zo ook met de schuldvraag van deze crisis. Als er iets fout gaat, moet er immers een schuldige zijn. We hebben hier al eerder betoogd dat het weinig zin heeft om vast te stellen dat topmannen (er zit geen enkele vrouw bij) van zakenbanken zulke harde, materialistische mensen zijn. Vergeleken met kleuterjuffrouwen bijvoorbeeld, of met medewerkers van de sociale dienst. Omdat iets waar is, is het nog niet noodzakelijkerwijs relevant.
Het enige punt dat we hier maken is dat er ook andere bankiers zijn dan topbankiers en dat er bankmensen zijn die enorm hard werken, erg competent zijn en een laag salaris hebben dat pas met een bonus erbij concurrerend is. Laten we nu aannemen dat die mensen hun doelstelling hebben gehaald of zelfs hebben overschreden. Goed, dan hebben die mensen nu pech gehad, even geen bonus. Er gebeuren wel ergere dingen. Maar laten we nu even aannemen dat er zo iemand uitvalt. Er moet een nieuwe meneer of mevrouw (op lagere niveaus zijn er immers wel vrouwen actief) ingehuurd worden. Als die persoon geen concurrerende beloning krijgt, komt die niet.
Dit punt is aan de orde omdat er een storm in een kop thee ontstaan is om de £ 120 mln aan bonussen bij Lloyd’s bank in Engeland. De gemiddelde werknemer verdient daar £ 17.000. We zijn nog nauwelijks begonnen met de heksenjacht op bonussen of we slaan al door. Dat het systeem niet deugde, is overduidelijk. Of de politiek correcte remedie daar het juiste antwoord op is mag u zelf bedenken.
Terug naar wat veel belangrijker is, de implosie van onze economische wereld. Ik las iets bullish over het stormachtige herstel van de Baltic Dry Index. Dat is de index die de scheepvaart meet en dus een idee geeft van de wereldhandel. Die index is met 95% ingestort en stijgt inderdaad fenomenaal de afgelopen weken. Dagen van plus 10% of plus 15% zijn geen uitzondering meer. Tegelijk zien we de Chinese beurs oplopen, nu ook een plus van bijna 30% voor het jaar.
Het ergste is dus voorbij, stellen de brengers van dit nieuws. Vergeet u dat maar. Wie kan rekenen, en slechts weinigen lijken deze gave van de Goden ontvangen te hebben, ziet al snel dat als je van -95% naar -85% gaat, je inderdaad verdrievoudigt. Het is alleen wat contra-intuïtief. De uitleg is eenvoudig. Als je geen orders meer krijgt als fabriek, stop je met fabriceren en probeer je eerst je voorraad op te maken. Je koopt geen enkele grondstof meer in. Pas daarna gaat de zaak langzaam naar een laag niveau. Een depressie is een jaar met -10% en wie nog niet doorheeft dat we daarin zitten, moet snel kleuterjuffrouw worden. De sociale dienst krijgt het eveneens druk.
Michael Kraland
Michael Kraland is financier en oprichter van Inveztor. Disclaimer Kraland: niet van toepassing.