De hierna volgende column verscheen eerder in FD Geld, het wekelijkse Personal Finance Magazine van Het Financieele Dagblad.
Angst en hebzucht bepalen het humeur van beleggers. Dit weinig esthetische gedrag verklaart voor een deel de aversie van de have-nots tegen de bezittende klasse. Dat jaloezie niet een drijfveer is die een schoonheidsprijs verdient is dan een vervelende bijzaak voor kniesoren.
De angst zit er nu goed in, wat brede lagen van de bevolking blij zou moeten maken maar ook die vlieger gaat niet op want die arme mensen zijn nu ook bang en terecht. Ze worden materieel bedreigd in hun primaire behoeften en dat vereist tussenkomst van de overheid.
Er werken meer mensen bij de overheid dan in de financiële sector, dus het zou in bredere lagen van de bevolking bekend moeten zijn dat interventie van de overheid ook niet bepaald geruststellend hoeft te zijn. De overheid heeft wat meer gelegenheid om stof onder het tapijt te vegen en vergelijkingsmateriaal is moeilijker aan te dragen dan bij banken. Het verschil in beleid tussen RBS, Fortis en BNP, een grote winnaar in het Europese bankenspel, is duidelijk zichtbaar.
Hebzucht zien we weer opdoemen in het debat over de toekomst van de markt.
Bearrallies zijn hevig en intens of in eigentijds Nederlands heftig en vet. Doel van zo’n beweging is de slachtoffers van de vorige baisse in verwarring te brengen en hen, als sirenes, naar de rotsen te lokken waar ze vervolgens schipbreuk lijden en verdrinken. Een weinig vrouwvriendelijke mythe overigens, die sirenes, gek dat die nog niet verboden is.
Hoe u ook naar de hemel kijkt tijdens een bearrally, u ziet nooit vliegtuigjes met een reclamelint dat aangeeft dat dit maar een tijdelijke beweging is en dat u op moet passen. Ook de overheid is de mening toegedaan dat hier geen taak voor haar ligt. We moeten het dus zelf uitzoeken. Ter geruststelling, er is geen zeker recept dus een aantal van u kan nu wat anders gaan doen. Het gras moet ook gemaaid worden. Een bearmarkt kenmerkt zich vaak door een rally in die sectoren die de ellende veroorzaakt hebben of die de vorige zeepbel vormden. Dat zagen we nu met de financials die ook prominent stegen. Mensen gaan dus zoeken naar iemand die hen de waarheid kan vertellen en die vinden ze altijd. Of de gevonden waarheid ook de waarheid is, blijkt pas later. Meestal niet.
Als u aarzelt bent u minder dom dan u zelf denkt. In feite bent u slim. Want in tegenstelling tot wat de financiële sector u wil laten geloven is het statistisch niet erg om te laat te komen. Maar markttiming werkt maar zelden en statistisch werkt het gewoon niet. Timing is populair omdat onze hersens er dol op zijn, net zoals bij minder schadelijke genotmiddelen zoals heroïne, cocaïne en andere serotonine-verhogende snoepjes. Verslaving komt vaker voor dan u denkt.
De oplossing, elegant in haar eenvoud maar weinig populair om andere redenen, is rustig te analyseren welke aandelen goedkoop zijn, liefst volgens de Margin of Safety methode van Benjamin Graham, over wie we het hier al eerder hadden, eind vorig jaar.
Het kan u overbodig lijken te vermelden dat Graham de grondlegger is van de financiële analyse en dat hij de mentor was van Warren Buffett. Iemand interviewde me onlangs over een financieel onderwerp en de persoon in kwestie wist niet wie Graham was. Nou, de mentor van Warren Buffett legde ik toen uit. Ah, en wie was dat dan?
Het aankopen van goedkope aandelen, met een veiligheidsmarge zoals beschreven door Graham, inclusief een dividend dat tegenwoordig al snel drie keer de rente op staatspapier is, neemt de zorg rond timing weg.
Het deflatie of inflatie debat is aanzienlijk minder eenvoudig. Jammer.
Michael Kraland
Michael Kraland is financier en oprichter van Inveztor. Disclaimer Kraland: niet van toepassing.