Het FD heeft een goede reputatie voor serieuze journalistiek. Maar in onderstaand verhaal zal ik proberen aan te tonen dat in dit geval de redacteuren in kwestie veel steken hebben laten vallen. En dat ze hoor en wederhoor niet goed hebben toegepast en mij willens en wetens enorme schade toebrengen.

Zo’n klap dreunt lang na, waarschijnlijk levenslang, want internet zorgt ervoor dat zoiets nooit meer wordt vergeten. Gelukkig is er toch nog een positief punt. Het verschijnen van dit stuk toont duidelijk aan dat ondanks de prettige verhouding met de directie van onze minderheidsaandeelhouder, de FD Mediagroep, de redactie van het FD echt onafhankelijk is.

Opmerkingen
Wederhoor heeft nauwelijks geholpen. Voor de dag van publicatie zond ik een lijstje met opmerkingen aan de betreffende redacteur. Hoogstens ben ik erin geslaagd een paar foutjes in de tekst van het FD weg te werken. Er werd bijna geen acht op geslagen. Toch waren de elementen die ik aandroeg serieus.
Er is ongetwijfeld ook een element van slordigheid.
Zelfs heel eenvoudige details, zoals de naam van Ryan Oil, werden opnieuw fout weergegeven.

Verder is er weinig aan te doen wanneer een krant doet wat het FD deed. Namelijk een heel suggestief en tendentieus beeld schetsen. Met elementen die van derden worden ontleend, wat een schijn van objectiviteit geeft.

Negatieve indruk
Maar of het FD beseft niet hoeveel schade ze aanrichten, of ze zijn erg naïef. Want hun insteek, die ze me mondeling aangaven, is dat dit stuk niet veel om het lijf heeft. Dat het een samenvattinkje is van eerder verschenen elementen. Dat is wel waar, maar niemand heeft me ooit zo negatief weten samen te vatten. Je kan dan wel rectificeren, maar eigenlijk ben je machteloos. Het kwaad is geschied.
Vertrouwen is enorm belangrijk in de financiële wereld, zeker nu, na Madoff.
Het FD is als een olifant door de porceleinkast van mijn reputatie gelopen.

In een tendentieus verhaal laat de verteller via allerlei nuances, woordkeus, bronnenkeuze, citaten en vergelijkingen een negatieve indruk achter. Lezers kunnen nauwelijks zien dat er nog andere opties waren. Als het FD het schrijft dan zal het wel waar zijn en de betrokken redacteur weet dit.

Laten nu we eens kijken of het verhaal wel klopt, door er een paar elementen uit te pikken die het FD willens en wetens niet heeft willen aanpassen.

Eco Emballages
We kijken naar eerst naar het verhaal over Eco Emballages (EE). Het is een civiele affaire waar een institutionele belegger genaamd EE, mij, de verkoper van een hedge fund, verantwoordelijk houdt voor de verliezen die ze met dat hedge fund hebben geleden. Dat is opmerkelijk, dit komt niet vaak voor.

De voornaamste argumenten die EE gebruikt is dat ik verkeerde adviezen zou hebben gegeven en dat ik geen vergunning had om hun die hedge funds te verkopen.
Maar ik was geen adviseur van EE.
Ik was de vertegenwoordiger van die hedge funds.
Dat is iets heel anders.
Als ik echter wel adviseur geweest was, wie is dan verantwoordelijk voor het opvolgen van dat advies?
De directie van EE natuurlijk.
Een rare redenering dus.

Gekwalificeerde belegger
En een vergunning heb je niet nodig wanneer je met een gekwalificeerde belegger praat, die je naar een bepaald type hedge fund vraagt.
In het geval van Eco Emballages was niet alleen het bedrijf een gekwalificeerde belegger.
De CFO van EE had bovendien twee vakboeken geschreven over Treasury Management. Het waren dus geen beginners.

Ik heb het FD hierover bericht maar je ziet het niet terug in hun stuk. Noch het ene punt noch het andere. Maar ze zijn wel belangrijk. Een bewuste keuze dus.

Auriga
Wat opmerkelijk is, is dat het FD zich bezig houdt met het Auriga fonds. Dit is namelijk niet het fonds waarmee EE verliezen heeft geleden. Dat is een ander fonds. Maar dat andere fonds wordt juist niet genoemd. Dat is toch vreemd. En wat voor indruk laat dat achter?

Ik nam de proef op de som, afgelopen maandag. Ik vroeg de eerste de beste financiële journalist die me belde om commentaar. Wat vond hij van het stuk? Nou, wel duidelijk zei hij. Maar vertel eens, vroeg ik hem toen, hoeveel denk je dat Eco Emballages verloren heeft met Auriga?
Enkele tientallen miljoenen, zei hij.
Dat verbaasde me niets.
Want zo komt het stuk inderdaad over.

Vandaag belde een bezorgde bankier. Hij had het stuk ook gelezen. Ik deed dezelfde test. Met hetzelfde resultaat.

Tendentieus
Zo werkt dus een tendentieuze tekst. Je krijgt een heel andere indruk van de feiten, maar het lijkt toch objectief. Nu kan zoiets per ongeluk gebeuren maar dat is hier niet het geval, want ik signaleerde het vantevoren de betrokken FD redacteur. Maar hij deed niets met die informatie. Een duidelijke stellingname lijkt me.

Terug naar die andere financiële journalist. Die was erg verbaasd. Want toen ik hem vertelde dat het bedrijf ruim € 20 miljoen had verdiend met Auriga kon hij dat niet geloven. En het fonds waarmee EE wel geld heeft verloren werd niet genoemd.

Madoffkarakter
Waarom zou het FD dat dan zo berichten, vroeg hij. Ik heb daar wel een idee over. Waarschijnlijk vanwege het Madoffkarakter van Auriga. Dat komt frauduleuzer over dan zomaar een verliesje. Daarom zet het FD ook een Madofflink bij het verhaal. De lezers zouden anders eens kunnen denken dat dit gewoon een belegger is die niet tegen zijn verlies kan en iemand anders verantwoordelijk wil houden. Ook een leuk verhaal. Maar niet wat de schrijver in gedachten had.

Dus past de schrijver de weergave van de feiten zo aan dat er een heel ander beeld ontstaat. Het beeld van een fraudeur. Of een medeplichtige. Liever dat, dan dat ik de zondebok zou zijn in een Franse intrige. Toeval? Of tendentieus?

Verantwoordelijk
Maar goed, mij als zondebok, dat moeten we niet hebben in dit verhaal, want dat was niet de bedoeling. Toch zijn er juist aanwijzingen dat dit wel is wat er gebeurt. Ik verkocht immers al tien jaar hedge funds aan EE. En al tien jaar keurden de accountants elk jaar de jaarrekening goed. En al tien jaar wisten de commissarissen er van. Je vraagt je af wie er nou verantwoordelijk was voor die beleggingspolitiek.
De directie, de commissarissen, of ik?

Maar nog opmerkelijker is dat ik deze informatie aan het FD gaf en dat ze er niets mee deden. Toeval? Of tendentieus?

Feitencontrole
De redacteur voert Auriga ook op om via associatie te bewijzen dat ik een dubieuze figuur ben. Met Auriga zou van alles mis zijn. Eigenlijk is Auriga in Nederland gevestigd, zo zegt het FD. Maar goed, ze zeggen dat niet zelf. Een Zwitserse krant zegt dat.

Maar zoals u nu zolangzamerhand weet, kranten zeggen zoveel. Het is niet per definitie waar omdat het in de krant staat. Maar je wekt zo wel de schijn. Je zou natuurlijk ook even bij de Kamer van Koophandel kunnen kijken. Maar dat deed deze redacteur niet. Een keuze, en weer een tendentieuze keuze, telkens dezelfde tendens. Dat is geen toeval.

Vervolgens lezen we dat Auriga een bevlekte reputatie had, al vanaf 2006. Gemakkelijk te vinden op internet want daar staat een stukje uit de Tagesanzeiger, de krant die het FD citeert. Dan loop je zelf geen risico als het fout blijkt. Misschien heeft die krant immers gelijk en misschien niet.

Wederhoor
Nu is er nog iets anders en dat is hoor en wederhoor. Voordat je in een artikel als dit een fonds ten tonele voert om het af te schieten is het misschien een goed idee om toch even wederhoor toe te passen. Een professionele redacteur weet dat hij dat wel moet doen. Moeilijk om het telefoonnummer te vinden? Geen probleem, want ik heb het natuurlijk zo te pakken. Het FD contacteerde Auriga echter niet en paste dus geen wederhoor toe.

Gelukkig merkte ik dat op en zorgde ik ervoor dat Auriga nog net op tijd een officiële reactie kon versturen. In die reactie worden de argumenten voor die bevlekte reputatie ontzenuwd. En wat doet de redacteur in kwestie?
Hij past zijn tekst een pietsie aan, maar de teneur blijft dezelfde.

Kleine aanpassing
In plaats van "dubieus" is Auriga nu ‘bevlekt’. Maar het FD plaatst onverminderd het omkopingsverhaal in kwestie. Terwijl Auriga via haar advocaat verklaart dat het ging om een werknemer van een klant van Auriga die commissies van fondsen in eigen zak stak en daarvoor werd veroordeeld.

Ook dat staat in een Zwitserse krant, ik vond het gemakkelijk. Auriga verklaart nooit zelfs maar ondervraagd te zijn over deze kwestie.
Geen wederhoor dus en als dat wederhoor per ongeluk toch binnenkomt, gewoon niet vermelden. Een keuze dus van de redacteur. Maar tendentieuzer kan haast niet.

Wordt vervolgd
Misschien begint u nu een andere indruk te krijgen van dit FD stuk. Helaas, het blijft bij een indruk want het FD schreef een erg lang stuk. In drie delen en we zijn nog niet klaar. Binnenkort krijgt u Deel II te lezen.

Dit wordt vervolgd. Er komt nog veel meer.
Verhalen over anonieme internetbronnen en waarom je die toch mag gebruiken. Over verkeerd uitgelegde transacties en een onbedoelde gaffe over een zogenaamde dubieuze transactie van me, die in feite het tegenovergestelde was van wat het FD schrijft.

Michael Kraland
kraland@inveztor.nl

Michael Kraland is financier en oprichter van Inveztor. Disclaimer Kraland: niet van toepassing.