Obligatiefondsen
Het rare is dat de werkelijkheid heel anders is, al oogt het aangehaalde voorbeeld nog zo aantrekkelijk. Vorig jaar kochten particuliere beleggers massaal obligatiefondsen. Ze meden risico en verkochten aandelenfondsen. Maar de aandelenmarkt steeg vorig jaar. De AEX met 36%,  MSCI Europa met 27,2% en de S&P 500 met 26,5%. 

[grafiek] Klik om te vergroten

We laten de opkomende markten nog maar even weg anders wordt het te gênant. Junk bonds stegen vorig jaar zelfs 57%, wat aardig spoort met ons idee dat tinnef de markt trok. Obligaties bleven achter bij aandelen en kwaliteitsaandelen bleven achter bij tinnef. Als wij ons het begin van 2009 nog goed herinneren was het mantra rond de jaarwisseling een constante aansporing tot het kopen van staatspapier.

Amerikaanse staatsobligaties brachten vorig jaar -3,5% op. Bedrijfsobligaties hadden een fantastisch jaar en namen met 19,4% in waarde toe in de VS en 15,1% bij ons in Europa. Heel goed, maar minder dan aandelen en aandelen dus minder dan junk. Junk steeg 57% in de VS en 74,5% hier.

Hedge funds
Hedge funds? Die stegen, afhankelijk van de index waar u naar kijkt, rond de 20%. De beste score in tien jaar. Was dat te voorzien (pdf)? Misschien wel, misschien niet. Hedge funds zaten netto long en kochten aandelen. Prop desks van banken gingen long, het laatste feestje voordat President Obama hun de nek omdraait lijkt het nu.

Goed, dit is leuk maar wat nu? 

De toekomst is niet te voorspellen maar rondkijken is nog niet strafbaar. De meeste commentatoren zijn optimistisch gestemd. Wie optimistisch gestemd is koopt aandelen. Wie aandelen koopt denkt, meestal, dat de economie gaat aantrekken. Wie denkt dat de economie aantrekt verwacht meer vraag naar krediet. Credits worden dan duurder: er moet meer interest betaald worden. Hogere rente dus. Dalende obligatieprijzen zijn het gevolg.

Aandelen doen het dan minder goed dan bij een gunstigere rente achtergrond, maar aandelen kunnen ook beter tegen inflatie dan bonds. Obligaties zijn allergisch voor inflatie, dat weet iedereen. Dat wordt dus niets voor de risicomijdende medemens.

Beren
Goed, al is de meerderheid optimist, er zijn ook nog beren. Vooral in de kringen van bovenstaande hedge fund auteur. De meeste hedge fund managers die ik ken en die er een mooi verhaal van maken zijn enorm bearish, vooral op de VS en Europa en ook bij het kleine, afgelegen Inveztor zijn wij geen optimisten op het gebied van de Westerse economieën dit jaar.

Maar deze heren en een enkele dame hier en daar durven geen staatsobligaties te kopen, want ze vinden dat juist de overheid door constante stimulatie haar eigen situatie uitholt. Dan moet tezijnertijd, de rente omhoog omdat mensen anders geen staatspapier meer kopen. En dan krijgt de economie een knak, tenzij je de rente kunstmatig laag houdt. Eens komt dan de rekening, tenzij er een wonder gebeurt.

Dat kan best want we zijn het immers eens dat de toekomst niet te voorspellen is en wonderen zijn precies dat: onvoorspelbaar. Anders mogen ze geen wonderen heten, hoewel er geen regelgever is die dat controleert. Dat is wel een beetje verontrustend. Hier ligt een taak voor iemand die in het normale bedrijfsleven niet mee kan komen.

Schmull
Rest de bonen-onder-de-trap-met moestuin-plus-jachtgeweer component van de beleggerswereld. Dat is een enigszins karikaturale en volstrekt oneerbiedige benaming voor het andere denkende deel van de berengemeenschap, de deflatie duivels. De bekendste, leukste en meest erudiete op dat gebied is onze eigen Diederik Schmull. Wij zijn verbaasd dat hij nog niet onderscheiden is op voordracht van Minister Bos.

Want als er iemand is die aandringt op het massaal inslaan van staatsobligaties dan is het Rik Schmull. Dat is geen toeval want het rijmt prachtig met "De rente gaat naar null."

Michael Kraland