Beleggers lijden aan allerlei soorten blindheid. Gelukkig hebben velen daar geen last van, gezegend als zij zijn door volledige afwezigheid van kennis. Wij bedoelen natuurlijk kennis van wat ze niet weten. Anderen, die in elk geval voor een deel wel degelijk weten wat zij niet weten, hebben het wat moeilijker.

Behavioural Finance helpt. Niet zozeer in het behalen van direct beleggingsresultaat, maar indirect. We leren meer over wat we onbewust verkeerd doen.

De studie van psychologische en neurologische onderzoeksresultaten die aanknopingspunten bieden voor verklaring van allerlei irrationeel gedrag dat wij als beleggers tentoonspreiden is bijzonder amusant. Wij weten dat we bepaalde dingen beter niet kunnen doen omdat ze geen resultaat opleveren of, erger nog, voor problemen zullen zorgen. Onveilige sex onderweg bijvoorbeeld. Heel riskant. Waarom doen zoveel hoog opgeleide mensen het dan toch? Is er reden om te veronderstellen dat ze hun geld anders beheren dan hun gezondheid?

Integendeel. Er zijn serieuze aanwijzingen dat het met geld nog erger is gesteld dan met sex. Misschien omdat die twee meer verband met elkaar hebben dan we soms willen denken. Maar vooral omdat wij zijn geprogrammeerd voor een andere wereld dan die waar wij nu in leven.

Bij aandelenbeleggers uit zich dit bijvoorbeeld op de volgende manier. Het is algemeen bekend en bewezen dat waardebeleggers het op de lange termijn beter doen dan andere beleggers. Sinds Benjamin Graham er in de jaren ’30 mee begon is de fakkel overgenomen door Warren Buffett, zijn bekendste leerling. Bill Miller, de man die al 15 haar achter elkaar de S & P verslaat, is ook een vernieuwer van het genre. Al verloopt dit jaar bijzonder slecht voor hem. De vraag is waarom, als je toch weet dat zo’n methode beter werkt dan andere, je voor een andere kiest. Een verklaring van James Montier, strateeg van de zakenbank Dresdner Kleinwort, is dat de pijnfactor te groot is. Onderzoek leert ons dat de pijn van verlies groter is dan de pret van winst. Dat verklaart de populariteit van een groot deel van de hedge fund-markt en van allerlei financiële producten die beleggers voorspiegelen dat verliezen bij hen tot het verleden behoort.

Een andere gouden business is het aanbieden van informatie. Het is weliswaar voor een deel ons vak, maar toch suggereren we graag dat u uw tijd verdoet naarmate u meer informatie opsteekt. U wordt daar niet beter door hoor. Relax en ga wat anders doen.

Luister niet naar de radio (u kunt eventueel een uitzondering maken voor ons programma Slapend Rijk, maandagavond op BNR Nieuwsradio) en lees geen (algemene) dagbladen. Beperk u tot een goed weekblad en zoek vervolgens naar relevante informatie op internet en in boeken. Dat scherpt de geest en bespaart intellectuele energie die opgeslokt wordt door verwerking van trivia.

Nassim Nicholas Taleb, auteur van Fooled by Randomness, gebruikt de term epistemic arrogance. U weet natuurlijk direct wat hiermee bedoelt wordt want de term epistemologie, kennis der wetenschap, gebruikt u vaak in uw zakelijke bezigheden.

Ons vak zit vol experts en beleggers luisteren graag naar ze. De meesten worden vooral gehinderd door een teveel aan kennis. Daardoor verliezen ze de relativiteit van hun conclusies uit het oog. Omdat het in ons vak vaak over de toekomst gaat, en niets is moeilijker te voorspellen, helpt die kennis meestal geen zier. Maar we geloven graag dat het wel zo is en we gaan er vrolijk, tegen beter weten, mee door.

Michael Kraland 
    Disclaimer niet van toepassing.