Alle grote zakenbanken hebben een strateeg in dienst. Net zoals de oude Grieken. Zo’n man is een full time denker. Hij levert input aan de effectenjongens en helpt klanten hun beleggingsbeleid te bepalen.

Eigenlijk is zo’n man een kostenpost en vaak zijn het erg commerciële jongens waar je weinig aan hebt. Daar kunnen ze niets aan doen, als ze minder commercieel zijn worden ze ontslagen. Zo werkt het systeem nu eenmaal.

Onze favoriete strategen waren ooit Barton Biggs en Byron Wien, allebei werkzaam bij Morgan Stanley en nu allebei bezig met een hedge fund. Zo gaat dat.
De beste strateeg op dit moment is, naar onze smaak, James Montier, die bij Dresdner Kleinwort werkt.

Montier publiceert elke week fascinerend materiaal. Hij is econoom en psycholoog en zijn werk is behavioralistisch van karakter. In 2000 publiceerde hij een boek dat Behavioral Finance heet en hij werkt aan een nieuw boek dat volgend jaar uitkomt.
Dat boek gaan we kopen. Montier weet nog niet hoe het gaat heten.

Wij lezen elke week zijn bijdrage en drukken die af. Dat doen we omdat, wat we ook proberen, we toch de fouten blijven maken waar hij op wijst. Wat minder dan vroeger, maar toch te vaak.

Als u ooit de ervaring hebt beleefd onder een microscoop naar een druppel water te kijken en gezien hebt hoe daar van alles in krioelt, dan kunt u zich misschien voorstellen dat er heel veel verkeerde processen plaatsvinden in onze arme hersentjes wanneer we denken rationele beleggingsbeslissingen te maken.
Montier legt al die ellende meedogenloos bloot. Omdat hij ook nog gevoel voor stijl en humor heeft is dit geen onaangenaam proces. Erger nog, als wij zelf tot de salaristrekkende hordes van ons vak zouden behoren, zouden wij er een duivels genoegen in scheppen om ons in de tijd van de baas op zo’n pertinente wijze intellectueel te laten opwinden.

Montier onderscheidt een stuk of twintig afwijkingen. Geen belegger die ze niet heeft ervaren.

Laten we er een paar noemen. Het is helaas normaal om veel informatie te verzamelen. We denken dat we dan betere beslissingen nemen. Onderzoek wijst uit dat het niets uitmaakt. Onze beslissingen worden niet beter. Wat wel beter wordt is het vertrouwen dat we in onszelf hebben. We denken dat we beter zijn, maar het is een illusie. Dus doen we, vol vertrouwen, de domste dingen.

Een andere illusie is het vertrouwen dat we hebben in expertise. Onderzoek toont aan dat amateurs het even goed doen als vakmensen, meestal beter zelfs. Alleen professionele beleggers zijn ervan overtuigd dat ze het beter doen. Helaas is er niets dat daarop wijst. Dat komt doordat beleggers veel te veel vertrouwen hebben in hun eigen kunnen. Ze denken bijna allemaal dat ze beter zijn dat het gemiddelde.

Een van de grootste fouten die beleggers maken is te wijten aan hun aversie tegen verlies. Mensen willen liever kleinere winsten dan grotere winsten met zo nu en dan kans op een verlies. Ook als dat op de langere termijn veel meer oplevert. De rationele keuze is natuurlijk voor hogere winst met zo nu en dan een flinke tik naar beneden. Een groot deel van de populariteit van sommige types hedge funds is zo te verklaren.

Misschien dat Montier’s uitgever zo vriendelijk zal zijn om een affiche met de meest voorkomen­de stommiteiten op te nemen in zijn volgende boek. Daar moet een markt voor zijn. Wij zijn koper.

Michael Kraland    Michael Kraland is oprichter en columnist van Inveztor. Disclaimer niet van toepassing.