Onlangs hadden we het hier over het optimisme in de markt en waarom dat waarschijnlijk het teken is van een bear rally. Nu komen de bedrijfswinsten in beeld en die worden, zoals gezegd, vaak overschat door analisten. En bovendien zijn ze niet meer dan een blik achteruit. Analisten overschatten, collectief althans, bedrijfswinsten wanneer de markt teruggaat. Het publiek heeft daar moeite mee en gaat dan roepen dat analisten dom zijn, of erger nog, corrupt. Dat is niet waar, het is net iets subtieler. Het is een soort collectieve zelfoverschatting. Als je het de analisten vraagt, weten ze heel goed wat er gebeurt. Ze hebben een opleiding en lezen de krant en gelukkig zijn zij die dat mogen doen in de tijd van de baas.
Maar ze denken dat hun bedrijven minder last van recessies zullen hebben dan andere bedrijven. Die worden immers gevolgd door andere analisten.
Zo gaat het al jaren, nog afgezien van de corruptie episode tijdens de internetgekte.
Er is weinig hoop op verbetering en dat is niet omdat dit heikele punt ontbreekt op de agenda van de Tweede Kamer. Het is omdat het gaat om menselijke afwijkingen. Denk aan zelfoverschatting en kuddegedrag.

Wat wel amusant zou zijn is dat we nu aan het eind komen van een bear rally die volgde op het dieptepunt in de financiële waarden dat gezet werd met de ondergang van Bear Stearns, terwijl tegelijkertijd de financiële pers volgende week bij aankomst op kantoor in de agenda kan zien dat de maand april voorbij is.
Dat betekent dat er volop gezeurd kan worden over ‘Sell in May” en het seizoensmatig aantrekkelijke “Go away”. Wat is verleidelijker dan gedurende een lang weekend de dronken verwording van Koninginnedag te combineren met een Dag van de Arbeid, een perfect moment om niet te werken.
En zo kunt u nu al uitkijken naar een heilloze combinatie van een inzakkende rallyroomtaart met een seizoensmatig kersje.

Het meest verbazende feit voor rationeel denkende waarnemers is dat de oliemarkt nog niet kapot is. Erger nog, die oliemarkt gaat van record naar record en zet al die verstandige strategen in hun poplin financiershemd.
Was het niet zo dat een recessie in de VS er voor moet zorgen dat die inmiddels financieel uitgebeende consument iets minder vaak nutteloos gaat rondrijden en wat minder vaak koud gaat maken wat warm is en vice versa?
Dit gaat helemaal niet volgens het boekje. Komt dit nou door momentumgekken, verdorven hedge funds die zich klem speculeren om uw 20% performance fee binnen te harken of door een snood OPEC complot?
OPEC kunnen we vergeten, die lijken een stuk machtiger dan ze zijn. Rest slechts speculatie en iets waar blijkbaar niet naar gekeken wordt, namelijk vraag en aanbod.
Nieuwe olie is dure olie. Zelfs in Saoedi-Arabië zijn de nieuwste velden erg kostbaar om te exploiteren. De teerzanden van Alberta worden extra belast en vreten zelf energie, die steeds duurder is.
Ondertussen stijgt het bruto nationaal product in de rest van de opkomende wereld hard door en zo’n BNP stijging kan alleen maar vergezeld gaan van snel stijgend energiegebruik.

Beleggers klagen dan dat hun olieaandelen desondanks niet stijgen. Dat klopt. De markt weet dat olie steeds duurder is maar laat twee belangrijke categorieën olieaandelen links liggen.
Ten eerste zijn daar de oliegiganten. Wie geen groei in reserves kan laten zien zakt. Geen interesse, doorlopen. Wie naar olie zoekt zakt ook, want de markt mijdt nu risico. Tot voor kort werd risico juist gezocht en gekocht. Hoop op olie deed leven. Nu is de markt alleen geïnteresseerd in oliezoekers die hun bewezen reserves flink verbeteren.
Daardoor wordt het voor ambitieuze, ondernemende oliezoekers weer moeilijker om aan kapitaal te komen. Een paradoxale situatie, die pas zal veranderen wanneer de markten in rustiger vaarwater komen.

Michael Kraland