Wie een bull is heeft de neiging geloof te hechten aan degenen die vinden dat aandelen nu goedkoop zijn. Er zijn twee soorten bulls. Degenen die altijd bullish zijn en constant naar koopgelegenheden zoeken en meer kritische bulls. De perma bulls vallen ook weer in twee types uiteen. Degenen die ervoor betaald worden om dit te zeggen en de anderen. Die anderen vallen ook weer in twee categorieën uiteen. Degenen die zelf tot een dergelijke conclusie zijn gekomen en de anderen die gewoon de jongens volgen die ervoor betaald worden om dit te roepen. Dat doen ze omdat dit toch een comfortabele gedachte is, dat die markt gaat stijgen en dat alles weer goed komt. Eerst even schrikken, slikken en dan is het voorbij.

Laten we nu eens naar de bears kijken.
Je hebt perma bears en cyclische bears.
De cyclische bears hebben de neiging te denken dat we nu even een recessie gaan wegwerken en dat daarna de zon weer gaat schijnen in de volgende cyclus. De perma-bears zijn een andere volksstam. Je moet wel van intellectuele en mentale goeden huize komen om als perma-bear te kunnen overleven. Meestal zit je er immers naast, dan zit je even goed en dan opnieuw weer jaren fout.
Perma-bears zijn niet interessant. Iedere stilstaande klok geeft twee keer per dag de juiste tijd aan.
Veel interessanter zijn de heren die ten onrechte dit etiketje opgeplakt krijgen. Denk aan mensen zoals Russell Napier, nu hoogleraar en hier al eerder ten tonele gevoerd als de meest relevante auteur* over dit onderwerp, de Bearmarkt.

Napier is zelf jarenlang Azië strateeg geweest en stond nummer één in zijn vak. Hij ziet de markt nog eens halveren. Dat is even slikken maar u kunt deze bladzijde ook gewoon omslaan.
Dan krijgt de adverteerder op de achterpagina van dit prachtige blad wat extra aandacht.
Napier is vandaag in het nieuws omdat hij aangeeft dat volgens Tobin’s Q de aandelenmarkten nog veel te hoog staan. Dat staat ook gewoon in zijn boek. James Tobin won een Nobelprijs (die zoals trouwe lezers inmiddels weten geen echte Nobelprijs is) en de Q, voor Quotient, geeft de totale waarde van aandelen aan, afgezet tegen de kostprijs van hun componenten. Die waarde is nog steeds hoog.
Aandelen zijn naar allerlei andere maatstaven wel degelijk goedkoop en het is niet zo moeilijk   bedrijven te vinden die te koop staan voor minder dan de cash die op de balans staat, waarbij je het bedrijf er dus eigenlijk gratis bij krijgt.
Als dit om een bedrijf gaat met een sterke marktpositie en niet al te veel schuld kan zo’n belegging toch aardig ogen. Je zou kunnen zeggen dat je wel gek lijkt als je dat soort situaties niet koopt.

Maar wat vervelend is, is dat Napier een bearmarkt bodem van Tobin’s Q ziet van 0,3. Dus bedrijven zijn dan nog maar een derde waard van hun bestanddelen. Nu staan we in de VS nog op 0,7 keer tegen 2,9 keer op het hoogtepunt in 2000.
Beleggers vergeten wel eens wat er gebeurt wanneer een markt die 80% gezakt is uiteindelijk 90% zakt. Je raakt dan nog een keer de helft van je geld kwijt. Percentages zijn zo bedrieglijk.

Gelukkig is er ook goed nieuws. We hebben het vaak over bear rallies. Die zullen er nu ook komen. De markt stijgt dan abrupt en alle bulls roepen dan luidkeels “Zie je wel.”
Bears roepen dan dat dit een verkoopmoment is. Aandelen eruit en puts kopen.
Het dieptepunt van de bearmarkt bereiken we dan pas in 2014.

Michael Kraland

* Anatomy of the Bear, Russell Napier, CLSA, Harriman House 2007 ISBN 1-905-641-57-