Er zijn een aantal zaken die interessant zijn vandaag.

Griekenland
Griekenland blijft in de actualiteit al is het alleen maar vanwege de veranderende meningen. Die meningen veranderen immers met sprongen van 4% op de Griekse 5 jaars bond.

Na alle gekheid die we hebben opgelepeld over Griekenland en ondanks het feit dat we erg bearish zijn op de gemoedstoestand in dat land, zien we Griekenland niet zo één twee drie uit de eurozone zeilen. Reden is dat dit niets oplost, behalve een dosis (Grieks woord) psycho-economische extase bij inwoners van het buurland Turkije en Bosnische Moslims.

Een aantal Grieken kreeg onderscheidingen voor hun rol bij de val van Srebrenicza. Die rol was niet van menslievende aard. Pas op met Grieken, er zitten wat fanatiekelingen bij. Fanatiek is overigens geen Grieks woord, het komt vanuit het Latijn.

Spanje
Vandaag kijken we niet speciaal meer naar de Ibex, de Spaanse index, maar weer naar de S&P. Die zaten we vrijdag short, zie eerdere afleveringen van dit blog, en we waren er in de loop van vrijdagmiddag weer uit want we wilden glad het weekend in. Dat idee heerste ook bij anderen zodat de markt in het laatste uur van handel nog steeg. 

Vandaag nemen we weer een kleine shortpositie in de S&P. Mocht de S&P door de 1070 heenbreken, dan stoppen we onze positie. We kijken ook naar een startpunt om de treasury future short te gaan. As january goes, so goes the year, luidt het gezegde. Januari was negatief en de kans op een slecht jaar is dan 90%, zo meldt de almanak.

Maar wat ook belangrijk is, is de eerste week van januari. Wanneer die positief is dan is de kans op een goed jaar 75%, zo zeggen de mensen die het weten kunnen. Omdat ook wij tegenwoordig duurzaamheid hoog in ons vaandel hebben staan neigen wij tot bearishe voorzichtigheid. 

Goud
Goud herstelt een beetje, de dollar raast niet meer door naar boven maar de weg die afgelegd is, in zo’n korte tijd, is indrukwekkend. Wat ons bij goud opvalt is het debat over de hype. Is er een hype? Er zijn stemmen die opgaan, uit de hoek van Citigroup onder andere, die pleiten voor een grotere vraag naar juwelen uit Azië. Grotere welvaart, meer vraag naar gouden armbanden en kettingen.

In 2008 zakte die vraag met een procent of tien in van 2400 ton naar ruim 2100 ton, op een totale vraag van 3500 ton. Wanneer die vraag weer stijgt, en dat lijkt het geval te zijn, komt de vraag/aanbodrelatie van goud weer onder opwaartse druk. Voeg daarbij de eventuele opname van goud door Centrale Banken die hun tegoed in dollars willen dekken met meer goud en de vraag of goud nu in een bubbel zit komt in een ander daglicht te staan.

Goudbubbel?
Nogmaals, we melden het vaker, we zijn geen goudgekken bij Inveztor, het is een belegging als iedere andere. We hebben wel wantrouwen jegens papiergeld, vandaar onze interesse voor goud en andere harde activa. Maar laten we even doorborduren op de goud/bubbel kwestie.

Hoewel je steeds meer goud in de media tegenkomt ken ik maar weinig goudbeleggers om me heen. Dat is des te opmerkelijker omdat er altijd een soort confirmation bias optreedt. Wie zich voor goud interesseert leest er wat meer over. Daardoor praat en schrijf je er weer meer over enzovoorts. De goudbeleggers manifesteren zich daarom meer dan de goudbears, CQFD. Pas wanneer je een gevoel van consensus krijgt over goud is het echt oppassen geblazen.

Beleggingshiërarchie
Een andere manier om naar een eventuele goudbubbel te zoeken is door te kijken hoe het staat met de beleggingshiërarchie. Hoe gaat een belegger te werk en wat doet een goudgek? Een belegger zal eerst naar goudmijnen kijken. 

Wat zijn goudmijnen? Eigenlijk zijn het conservatieve beesten met een lange termijnvisie. Een mijn is kapitaalintensief, duur en moet duurzaam kunnen functioneren. Er zijn steeds minder grote goudmijnbouwers over. Ze kopen elkaar op. Vijf van hen maken 45% van de GDX ETF uit, die mijnbouwers volgt. Barrick, Newmont, Gold Corp, Anglo-Ashanti, Kinross zijn de grootsten. 

GDX
Maar in de GDX zitten ook kleinere mijnbouwers en zelfs wat exploratie aandelen. Zo kunnen wij deze index niet noemen zonder Tanzanian Royalty Trust even aan te stippen. Dit bedrijf is een favoriete fundamentele short van ons, die we niet short zitten omdat het aandeel maar niet kapot wil. We denken dat de manipulatie van de aandelenprijs door de grootaandeelhouder hier debet aan is. Maar we hebben geen positie.

Mocht u ooit aangevallen en met een wapen bedreigd worden door onze hoofdredacteur, The Plunger, dan hoeft u maar één ding te doen: noem dit aandeel. Thijs zal dan zijn wapen opbergen en u een uur lang uitleggen waarom deze tent kapot moet en wat een schandaal het is dat het in een serieuze ETF als de GDX staat. Wij sluiten dit hoofdstuk nu even af, wij hebben onze plicht gedaan (Thijs maakt onze charts, onder andere en dat willen we graag zo houden).

Terug naar de bubbel of geen bubbelproblematiek. Kijkt u eens naar de onderstaande chart. 

Klik om te vergroten

Hier ziet u de koersen van de goudmijnaandelen, GDX (rood), afgezet tegen die van goud, het edelmetaal, GLD (blauw). Twee dingen vallen op. Ten eerste de ongelooflijke daling van de mijnbouwers tijdens de crisis eind 2008.Ten tweede het feit dat de goudaandelen als groep het nog steeds minder goed doen dan goud zelf. 

Boekwaarde vs goudprijs
Er is nog een andere manier om te kijken of we hier te maken hebben met gekte in de goudaandelen. Neem die aandelen en verdisconteer hun boekwaarde. In onderstaande chart is dat gedaan tegen 5%. Zet vervolgens de boekwaarde van die goudaandelen eens af tegen de goudprijs. Als goudgekte toeslaat verwacht je toch dat die aandelen veel sneller zullen stijgen dan hun goudcomponent.  Maar ook dat is niet aan de orde, integendeel, zoals u hieronder ziet.

[grafiek] Klik om te vergroten

Zolang dat zo is kan je niet van een bubbel spreken, want dan zouden goudaandelen door het dak gaan. En vooral de meest speculatieve aandelen, de goudjuniors. Dat zijn de kleine, riskante bedrijven zonder balans, die naar goud zoeken en hun claims snel hard willen maken. Dan kunnen ze hun eigendom doorverkopen aan een grote of een kleine mijnbouwer. 

Mijnbouwers
Nu is het extra raar dat die mijnbouwers het niet zo goed doen, relatief, wanneer je er rekening mee houdt dat hun werk zo’n dollar of 900 per ounce kost. En dan bedoelen we inclusief ontwikkelkosten en niet de cash cost per ounce, die je in de media meestal ziet.

Dus met goud op $ 1.065 is het eindelijk mooi rendabel om het spul boven te halen, liefst zo snel en zo veel mogelijk. Maar dat is moeilijk want een goudmijn vraagt jaren voorbereiding, ook wanneer al het goud al gevonden is. Bubbel dus? In elk geval niet in goudaandelen, naar ons gevoel.

Een bubbel treedt op wanneer er gehandeld wordt in hoop en verwachting. Dus wanneer de koersen van de goudjuniors hard stijgen. Maar dat is helemaal nog niet zo. Wat nog niet is kan echter komen. Wanneer is nog niet bekend. Daarvoor moet u bij de echte goudgekken zijn, want die weten dat meestal heel precies aan te geven.

Michael Kraland 

Michael Kraland is financier en oprichter van Inveztor. Disclaimer Kraland: long goudfutures, short GLD puts feb $ 103, short S&P 500 futures, geen positie in overige genoemde fondsen op moment van publiceren.