Ooit, heel lang geleden, was er in Nederland een meneer die Wim Kan heette. Wat Kan kon, kon Kan alleen, vandaar deze titel. Kees van Kooten is zijn artistieke erfgenaam. Humor, zelfspot, subtiliteit en weemoed.

Kan hield bijna letterlijk heel Nederland in zijn ban met zijn Oudejaarsavondconférences. Hij vond het genre uit. Dominique Strauss-Kahn kan niet wat Kan kon. De handige afkorting voor zijn naam is DSK, zoals hij in Frankrijk genoemd wordt. Fransen zien hem heel anders dan Amerikanen. Inveztor denkt dat DSK nog wel eens een dure hobby van ons zou kunnen worden. Een miljardenhobby.

DSK is een econoom, socialist en heeft een diploma van Harvard. Daardoor heeft hij in Frankrijk een presidentieel aura en in 2012 zijn er presidentsverkieziingen. Omdat DSK voorop loopt in de peilingen voor de socialistische nominatie staat alles nu in het teken van deze ambitie.

De enige oplossing voor het Griekse probleem ligt bij het IMF. We kunnen daar allerlei argumenten voor aanvoeren en het zijn er elke dag meer. Maar die argumenten zijn nu even secundair. DSK’s positie en zijn ambitie zijn de reden waarom het IMF zal falen en daarvoor zal Europa de rekening gepresenteerd krijgen. Laten we er van uitgaan dat we te maken hebben met een probleem van minstens $ 150 miljard. Dan weet u nu dat we het niet over bijzaken hebben. 

Klein land, groot probleem
De verhalen dat Griekenland zo’n klein land is slaan de plank mis. Griekenland is een land met een onmogelijke regering, een onmogelijke oppositie en een onmogelijke volksaard waardoor ieder probleem vele malen groter wordt dan het moet zijn. Als de EU en het IMF Griekenland haar beloop laten, dan is het hek in de EU van de dam en vallen andere landen ook om.

Het IMF weet heel goed wat het moet doen, namelijk hard ingrijpen. Dat zijn de Grieken niet gewend, het is het land van de ontkenning, het eerste woord dat u in Griekenland leert is ja en dat spreek je als nee uit. Ze spreken ook altijd tegen en in overlegorganen wordt iedereen gek omdat Grieken altijd zieken. Het vetorecht is een favoriet middel en anders gaan ze boycotten, weglopen, ruziemaken en buitenlanders de schuld geven zoals we hier al vaker hebben beschreven. En elke keer doen ze dat op een manier die buitenlanders niet voor mogelijk hielden.

Dit is één van de redenen waarom het IMF hier moet ingrijpen en niet de EU. Grieken maken ruzie en leggen die niet gemakkelijk bij, kijk maar naar de eis dat de Duitsers moeten teruggeven wat ze geroofd hebben. Griekenland moet na de sanering, als die ooit komt, verder met de EU. Het is dus beter om die relatie, die toch al moeilijk is, te sparen. Het IMF is anoniem en DSK zal er niet lang blijven. Die treedt uiterlijk in 2011 af om kandidaat te worden in Frankrijk. 

Sleutel
Daar ligt ook de sleutel van het probleem. DSK wil president van Frankrijk worden. Frankrijk heeft allerlei merites en zwakheden en voor een deel lijken die zwakheden op die van Griekenland. Voordat Inveztor nu tonnen bagger over zich uitgestort krijgt willen we deze visie even wat verduidelijken: Frankrijk is een industriestaat en niet een aanbieder van yoghurt met honing. De CAC 40 bedrijven in Frankrijk zijn voor het grootste deel wereldspelers. Een deel van Frankrijk werkt heel hard, Fransen zijn IT minded en hebben een moderne infrastructuur.

Maar Frankrijk is ook een emotioneel land dat erg naar binnen is gekeerd. In dat opzicht lijkt het op Griekenland. Frankrijk is ook erg moralistisch en chauvinistisch. In dat tweede aspect lijken de Fransen op de Grieken. Frankrijk ziet zichzelf als centrum van de wereld, de Grieken ook, die zijn immers de bakermat van onze beschaving. Grieken verzinnen ook allerlei verhaaltjes bij hun ondeugden. Zo zijn de Fransen, die ook een loodzware publieke sector hebben, er van overtuigd dat iedereen ze daarom benijdt. "Service Public à la française" is hier het sleutelwoord. Buitenlanders hebben vaak moeite dit te begrijpen, vandaar al die boekjes over het land.  

Om in Frankrijk president te worden moet DSK Sarkozy verslaan en de kiezers paaien. Dat kan alleen met beloften waarin woorden als "solidariteit" en "publieke sector" centraal staan. Op geen enkele manier kan DSK zich manifesteren als de slachter van de Griekse ambtenarij, noch van de Griekse werkgelegenheid. Sarkozy zorgt er dan wel voor dat hij verslagen wordt en als Sarkozy dat niet doet, dan zorgen zijn rivalen binnen de Franse PS (Parti Socialiste) daar wel voor.

Vandaag zien we opnieuw hoe het de kant van het IMF opgaat. De Griekse banken kunnen het niet meer aan, zo bericht Reuters vanavond. Ook Mohammed El-Erian, co-Directeur van Pimco, de grootste obligatiebeheerder ter wereld en een gematigde bond vigilante, drukt zich uit in termen die, wanneer je zijn vele diplomatieke verplichtingen in het achterhoofd houd, duidelijk zijn.

"Draag me"
Wanneer we die termen in gewoon Inveztoriaans Nederlands vertalen dan komen we uit bij een surseance voor Griekenland. Een default, om het in Angelsaksische termen uit te drukken. U zult dit woord de komende dagen vaker de voorpagina’s binnen zien sluipen.

Een default betekent concreet dat u ook mee gaat betalen of u dat nu wilt of niet, want de kans bestaat dat de EU of de ECB zich om politieke redenen geroepen gaat voelen om te helpen. De junkie krijgt dan wat meer heroïne, het is weggegooid geld. Of de EU, waar de ambtenaren en beleidsmakers ook niet gek zijn, geeft het gevecht snel op. Griekenland moet door de vervelende volgende stadia van woede en berusting heen.

Daar zijn we nog niet. Eerst hebben we nog een typisch Grieks stadium, hysterie. Het is een Grieks woord. In Nederland noemen we dat een run op de Griekse bank.  

Wie hier op wil handelen kan euro’s verkopen. We versturen vanavond nog een kort memo hierover aan de abonnees van De Kapitalist.

Michael Kraland is financier en oprichter van Inveztor. Disclaimer Kraland: short euro.