De dag dat de markt “genoeg” zei

De Amerikaanse markten staan op steun. De vraag is of ze daar doorheen gaan. Ziet u daar enthousiaste bodemvissers toestromen om de S&P te redden? Wij nog niet maar je weet nooit, het kan vanavond nog gebeuren.

Goud steeg weer een procentje en de Zwitserse franc werd ook weer een paar gram duurder, zowel in euro’s als in dollars, want denkt u vooral niet dat we het hier over een Amerikaans probleem hebben.

Definieer: bubbel
Lex, de Financial Times rubriek, opent vandaag met een verhaal over de bubbel in goud. U weet wat de definitie van een bubbel is. Een bubbel is een bullmarkt waar u niet in zit. Maar wat de goudmarkt juist karakteriseert is de langzame, regelmatige stijging. De één noemt dat een bubbel, de ander een hausse.

De Centrale Bank van Korea heeft in juli 25 ton goud gekocht, zo horen wij vandaag. Voordat Youp van ‘t Hek de draak steekt met deze Won tracked mind figuren, voelen wij ons geroepen te melden dat de CBK nu nog steeds niet meer dan 0,4% van haar vreemde valutareserves in het gele spul heeft gestopt. Aanzienlijk minder dan een beschaafd land zoals Nederland.

De markt begint genoeg te krijgen van het niet- of halfregeren van de verantwoordelijke instanties in de ontwikkelde landen, terwijl de bodem van de pot der mogelijkheden in zicht komt. Wij wachten op de eerste “Too little, too late” T-shirts. Wij denken hierbij aan een modieus model met korte mouwtjes, een beetje strak, voor goed bedeelde dames in St Tropez.

Banken
De Italiaanse banken zakken door hun hoeven, het is daar een slachting die een pre-bankrunklimaat doet vermoeden. In Spanje keert premier Zapatero terug van vakantie. Wij blijven in de PolderPortefeuille onveranderd short de Europese bankenindex, die de hele dag doorzakte.

De GDXJ, de junior goud ETF, stijgt vandaag 2,9%, dit ondanks het achterblijven van de aandelen bij het metaal. Dit gezegd zijnde, producenten blijven meer achter dan zoekers. Newmont Mining (NEM) staat nog steeds op hetzelfde niveau als in 2008. Maar goud staat nu 60% hoger. Dat geeft te denken. Beleggers willen liever goud nu dan goud straks.

Als u dit zo leest weet u wat u te doen staat. Het is allemaal niet zo moeilijk: long goud, short aandelen en vooral short banken. Maar pas op. De aandelenindices staan op steun en kunnen zo opveren.

We gaven al eerder aan dat het ergste dat kan gebeuren een combinatie is van politiek onvermogen in de crisis, met een teruglopende economie. Het was moeilijk toen iedereen dacht dat alle lichten op groen stonden. Die lichten staan nu aanzienlijk minder groen, als we ontslaggolven zoals die van 30.000 man bij HSBC zien langskomen. Vandaag zien we dat Barclays ook 3.000 overbodige medewerkers blijkt te hebben.

De Zwitsers zweten. De Japanners dreigen openlijk met interventie om de stijgende yen te keren.

Treasuries
Beleggers zijn zo bang dat ze de rente op de Amerikaanse 10-jaarsleningen naar 2,63 % drukken.

We gaan dus geld lenen, voor 10 jaar, in een valuta die alleen maar daalt, aan een land dat op het punt staat een afwaardering van haar krediet te krijgen. U kunt dus ongerust worden, of als u dat al een beetje bent, dan ongeruster.

Of u kunt patriottisch reageren. Onze eigen Jan-Kees de Jager kan zich straks, met opgeheven vinger, in het strijdgewoel storten om ons te redden. Hoe weten wij dat hij dit van plan is? Omdat hij dit twitterde. Hij heeft een plan, schijnt het.

Wie weet scheiden de financiële golven zich dan en kunnen wij, Kaninefaten, Batavieren en Allochtonen, oversteken naar het Beloofde Land. Tenzij er iemand nog patriottischer is dan wij bij Inveztor al zijn en we hem een groot bedrag toestoppen op thuis te blijven.

D-Day VII: De schuld van Amerika

Er is een deal. De uitkomst is dat het krediet van de VS nog erger is aangetast door de partijpolitieke machinatieshow dan al eerder het geval was, door het voeren van een laks economisch beleid.

President Obama brokerde uiteindelijk wel iets en het is gemakkelijk kritiek op hem te hebben, omdat hij de partijen hun gang liet gaan. Misschien had hij daarmee meer gelijk dan waarnemers zeggen en misschien niet, het maakt niet zoveel uit.

En of de VS nu een downgrade krijgen of niet, iets waar veel over gekwetterd wordt, dat maakt ook niet veel meer uit. Martin Barnes, van de gezaghebbende Bank Credit Analyst, noteert dat sinds Japan tien jaar geleden een downgrade kreeg, Japanse rente daalde van 1,4% naar 1,1% nu.

Nasdaq
Terug naar de markten: we richten onze blik vanochtend op Nasdaq calls. We hebben daar wat van op de plank liggen en dat was in afwachting van een deal. We gaan misschien wat bijkopen vandaag. Of we verkopen onze resterende positie.

Waarom we die calls hebben? Niet uit overtuiging over aandelen, maar omdat de Nasdaq voor de crisis al op uitbreken stond en dit een sterke sector is, relatief tot de rest. Sell the news met wat winst is het beste dat we kunnen hopen.

We zijn nog steeds short Europese banken, vanaf vorige week maandag op 178,50. Vrijdag hadden we onze short positie gehalveerd op 170. Vandaag gaan ze hoger open.

Op de korte termijn zijn de Europese banken gered en betalen de belastingbetalers de prijs van de Griekse deal. We blijven fundamenteel short deze sector. We shorten voor de PolderPortefeuille nu weer 10 futures bij op 174,50.

Goud
Goud daalde ongeveer een procent van de top van vrijdag, en kwam via $1607 vannacht op de opening op $1618 aan op moment van schrijven. Dit versterkt ons gevoel dat goud sterk blijft en misschien willen we wat puts geven en eventueel zelfs wat calls kopen.

Goudexploratie is onze grootste sector en daar zien we nog steeds dat die achter blijft bij het metaal. In de exploratie sector is de Yukon onze grootste geografische positie. Daar is meer dan één reden voor. Canada is politiek stabiel, het nieuws uit de Yukon blijft goed, we zitten er nu drie jaar en zien al onze plannen uitkomen en vooral, het is daar nu zomer. Het boorseizoen duurt van juni tot eind september. Dus duurt het resultatenseizoen iets langer, tot het begin van onze winter. Tot nu toe zijn onze grootste posities allemaal gestegen.

Bij winst op goed boornieuws verkopen we meestal een pluk. Of het nou in goudaandelen is of in bankenshorts, het blijft zaak tijdig winsten veilig te stellen. Daardoor is onze zomer tot nu toe voorspoedig verlopen en hebben we vandaag misschien nog kans op een dagje vakantie.

D-Day VI: uitgesteld

Bij D-Day was het weer heel slecht. Net zoals nu. Onverwacht slecht voor de maand juni. De operatie werd uitgesteld.

Ook toen de landingstroepen al aan boord waren. Leuk, neergemaaid worden op Omaha Beach en van tevoren dagenlang in het ongewisse, dan kotsen op zee vanwege de flinke golven.

Maandag gaapte Wall Street nog. Niemand neemt het verhaal echt serieus. Disconnnect tussen beurs en politiek. Veel meer dan in Europa. De reden hiervoor is dat we in Europa weten dat er elke keer net genoeg gedaan wordt om de bal wat verder te trappen, tot de volgende crisis. Dat is in de VS ook wel zo, maar daar zijn er tenminste politieke structuren om het het anders en beter te doen.

[inline-advert id=ad7]

Nu gebeurt dat niet vanwege de radicalisering van de middenklasse, bij de Republikeinen. Veel Republikeinse politici hebben zich aan handen en voeten gebonden. Dit kan pas op het laatste moment tot een compromis komen. Dat laatste moment, het lijkt bijna zeker, wordt nu uitgesteld.

Deadline 2 augustus
De doodlijn was 2 augustus maar er zijn trucjes mogelijk om dat nog wat uit te stellen. En er kan ook een halfbakken compromis komen, nog erger dan wat verwacht werd. Vandaag zakt de markt wat meer, het lijkt nog niets ernstigs maar toch.

De kredietbeoordelers bijten tegenwoordig wat harder van zich af, nadat hun bestaan in gevaar was gekomen door hun rol in de kredietcrisis. De pendule gaat de andere kant op.

S&P, zo gaat het verhaal, gaat de VS een downgrade geven van Triple A naar AA. Niemand weet precies wat dat nou gaat betekenen, dus wordt er veel over gepraat. Inveztor volgt dat debat niet zo, we kijken naar onze hedge naar boven, onze Nasdaq calls in de PolderPortefeuille. Die krijgen nu een douw en dat is niet goed.

Onze bankenshorts via de Stoxx 600 Banks in de PolderPortefeuille lopen daardoor nog wat beter. De indicatie nabeurs ligt nu op 169 punten.

We moeten langere calls hebben op de Nasdaq, want we denken wel dat er een deal kan komen en dat markten dan wat op zullen lopen. Voor je het weet staan die calls dan op +100%.

Profiteurs
Het hele verhaal is natuurlijk koren op de molen van de anti-parlementaire stemmen in binnen- en buitenland, zie ook sommige commentaren op deze site. Allemaal profiteurs, dat soort geluiden. Nu is dat wat Washington betreft ook een stuk erger dan bij ons.

Maar hoe erg ? We zagen wat cijfers rondvliegen over de aandelentransacties van Amerikaanse afgevaardigden.* Afgevaardigden verdienden van 1985 – 2001 per jaar gemiddeld 6,6% meer dan de markt.

Dat is een enorm verschil. Senatoren deden het beter, maar, zo denken de vier auteurs, die krijgen dan ook betere informatie. Een andere studie van MIT over de jaren 2004-2008 komt tot andere conclusies. Niemand die het over die laatste studie heeft overigens, wat toch ook weer tekenend is.

*Ziobrowski, Alan J.; Boyd, James W.; Cheng, Ping; and Ziobrowski, Brigitte J. (2011) “Abnormal Returns From the Common Stock Investments of Members of the U.S. House of Representatives,” Business and Politics: Vol. 13: Iss. 1, Article 4. DOI: 10.2202/1469-3569.1308
Available at: http://www.bepress.com/bap/vol13/iss1/art4

D-Day V: de volgende golf II

Terwijl u van een welverdiend weekend genoot, kwam Timothy Geithner, de Amerikaanse minister van financiën, met een vervelende boodschap.

De politici hebben nog maar tot morgenavond om een procedure uit te werken en een overeenkomst te bereiken over het schuldenplafond, aldus Geithner op Bloomberg. Dat plafond dreigt Amerika administratief klem te zetten.

Althans, niemand weet precies wat er gaat gebeuren. Financiële markten haten onzekerheid. Ze zijn daarin niet alleen, mensen reageren nog veel slechter op onzekerheid en we noemen dat enorme stress.

Niet handig
Of het handig is de zaken nog eens op scherp te zetten weet ik niet. De officiële doodlijn voor een akkoord is 2 augustus maar nu blijkt, volgens Barclay’s, opeens dat 10 augustus ook best kan. Erg belangrijk is dit niet, vergeleken bij de eventuele gevolgen. Een sisser? Natuurlijk kan dat.

[inline-advert id=ad7]

Een tikje naar beneden in de obligatiemarkt. Een zwakke beurs even. Maar verder liggen er geen lijken op straat, zoals in Noorwegen. En België heeft al 400 dagen geen regering, dus waar hebben we het over? Zijn de Amerikanen dommer dan de Belgen?

Als dat zo was, dan zouden er Amerikanenmoppen zijn. Maar de Amerikanen vertellen moppen over Polen of over Noorse inwoners van het Midden-Westen, dus dat is het niet.

Onzeker is onprettig en als het dan gaat over het eventuele kapseizen van het financiële stelsel, dan is het geen overdreven paniekhouding om daar even bij stil te staan. Kijken of alles aan boord goed is vastgesjord voor wanneer het opeens heel erg zwaar weer wordt.

Gemeen
De Amerikaanse crisis heeft één heel belangrijk punt gemeen met Europa. En een ander punt is volledig anders en daarin ligt wat hoop. Voor Amerika, niet voor ons.

De Amerikaanse crisis valt uiteen in een deel waar de politici mee opgezadeld zitten en waar ze allemaal aan meegedaan hebben en een ander deel. Beide partijen zijn verantwoordelijk. Laten we dat het deel noemen waar ze niets aan konden doen, hoewel je daar flink over kunt debatteren. Maar dat gaan we nu niet doen.

Maar ze hebben volledig schuld aan het ziekelijke twisten dat nu aan de gang is. Dat is het andere deel, het geruzie, om electorale punten te scoren. Dit is een levensgevaarlijk probleem, in combinatie met wat er al in Europa aan de gang is. Markten kunnen opeens omslaan en dan in dit geval naar beneden als er niet snel iets gedaan wordt.

Natuurlijk, een korte beurs impuls naar boven is heel waarschijnlijk als morgen de knoop wordt doorgehakt en een compromis wordt bereikt. Een goed compromis dan wel, anders is de vreugde van korte duur.

Daarmee bedoel ik een dag, een paar dagen, een week. Genoeg tijd om de analyses te lezen die zeggen dat het niet veel uitmaakt. Maar wij geloven niet dat er morgen ook maar iets positiefs gaat gebeuren, die kans is nu klein.

Europese verantwoordelijkheid
In Europa hebben de politici net zoveel verantwoordelijkheid. Eerst laten ze Griekenland ontsporen, jarenlang. Dan tolereren ze anderhalf jaar lang het Griekse verhaal omdat direct ingrijpen politiek moeilijk ligt. De eerste fout was erg, maar de tweede kan tot een katastrofe leiden. Het is gewoon allemaal enorm dom en de ernst is pas de afgelopen maanden goed doorgedrongen.

De Jager wil in het begin zelfs massaal lenen om Griekse obligaties te kopen. Met zijn Belgische collega Reijnders. Het Komisch Duo. Wanneer je daar aan terugdenkt, huiver je over wat ons te wachten staat, maar dit is het soort leiderschap waar we het mee moeten rooien. Klagen helpt niet, het is een gegeven.

Europa is nu met een beter plan gekomen dan verwacht, maar toch heeft dat plan grote kans te mislukken. Niet vanwege de vreemde houding van de ECB. Die wilde niet mee doen met de reddingsoperaties en verhoogde de rente tijdens de laatste crisis. Soit. Het staat rommelig en daar gaat het dus om.

De reden is een politieke. Europa kan gewoonweg niet met één stem spreken, omdat Europa daar niet voor is toegerust met de juiste institutionele structuur.

Het kan vriezen
De VS hebben één president en twee partijen. Dat is toch gemakkelijker zaken doen, hoe moeilijk het nu ook lijkt. Amerikaanse banken, zo blijkt nu, zijn al enige tijd bezig hun geldmarktfondsen niet meer hun tegoeden bij Europese banken te laten stallen. Dat is hoogst verontrustend en dat krijgt u morgen op uw bord. Tenzij u Inveztor leest natuurlijk.

Waarom is dit verontrustend? Omdat dit het bevriezen van de financiële markten betekent. Midden in de zomer? Jazeker, en met een zware Lehman bijsmaak. De Financial Times komt vanavond met een bericht hierover.

In de PolderPortefeuille komen we opnieuw in actie, als het vannacht niet is -ik heb een diner-, dan wordt het morgen.

D-Day IV: de volgende golf

De vakantie is nog  amper begonnen en de ene golf na de andere komt er aan.

Kanselier Merkel heeft het spel veel beter gespeeld dan iedereen dacht. Ze zei dat er weinig spectaculairs zou gebeuren en toen gaf Duitsland meer toe dan de markt verwachtte.

We schrijven hier elke keer dat wie wil regeren, vertrouwen in moet boezemen en de markt moet verrassen. Dat is niet gemakkelijk wanneer de dag van de vergadering al vaststaat en een meute journalisten voor de deur wacht met camera’s en microfoons. Toch kwam er meer uit Berlijn en Brussel dan verwacht en vandaar de pret.

Twee katers
Nu het feest voorbij lijkt dreigt een kater. Of, waarschijnlijk, twee katers. En dat is nog zonder dat we rekening houden met onvoorziene gebeurtenissen, zoals de tragedie in Noorwegen, op de achtergrond geraakte atoomwapens in Iran of Pakistan en dergelijke. We hebben het hier alleen over de financiële crises in Europa. En natuurlijk, want dat is de volgende golf, de VS.

[inline-advert id=ad7]

Als je in Europa vraagt wat er in Amerika gaat gebeuren met het schuldenplafond dan zeggen degenen die het weten kunnen dat het ernstig is, als er een camera loopt tenminste, maar dat er natuurlijk een akkoord komt, op het laatste moment. Wanneer de camera’s draaien, zeggen ze dat natuurlijk ook weer anders maar laten we niet moeilijk doen in het weekend.

Daarom is het goed even te checken of dit wel zo is. Want Amerika is wel degelijk een risico, omdat Amerika sterk radicaliseert. Crises zijn nuttig omdat ze de aandacht vestigen op een probleem dat opgelost moet worden. Amerika moet net zoals Europa een probleem oplossen en dat is dat hun schuld onder controle moet komen.

Republikeinen radicaal, democraten toeschietelijker
Nu is het zo dat de schuld sneller groeit dan de economie. Republikeinen, die nu de radicalen zijn, willen niet toegeven dat de belastingen omhoog moeten. Democraten zijn iets toeschietelijker en zijn bereid afstand te doen van wat traditionele instincten en zijn bereid uitgaven te beperken.

Het is zinloos te kijken naar sideshows zoals ontwikkelingshulp en agri subsidies, die twee posten samen zijn ongeveer 1,5%. Het gaat om pijnlijke zaken zoals Medicare voor ouderen. Als dit zo doorgaat, zijn de uitgaven voor sociale programma’s plus rente in 2024 even groot als het hele Amerikaanse budget.

De uitgaven zijn helemaal uit de hand gelopen. Dat wisten de Amerikanen vroeger ook al, maar toen dachten ze dat dit niet voor 2060 zou gebeuren. Nu is het dichtbij. Er moet dus iets gebeuren.

Wennen aan crisis
De kans is misschien niet zo groot dat er niets gebeurt, maar de kans is heel groot dat er niet genoeg gebeurt om tot een oplossing te komen. Dan is de crisis voor niets geweest. Dan kan er nog iets gevaarlijkers gebeuren en dat is dat de kiezers aan de crises, meervoud, gaan wennen.

De situatie is dus naar het gevoel van Inveztor wel degelijk gevaarlijk. Alleen, wie een beetje crisis blasé is, heeft al snel de neiging om de situatie te onderschatten.

Om het even eenvoudig te houden: we hadden afgelopen week een situatie bij de hand waar Europa kon kapseizen en een wereldcrisis kon veroorzaken. Nu is het zo dat op 2 augustus, of op 10 augustus, de VS in een situatie is waar hun politici de handen ineen moeten slaan om een crisis te voorkomen.

Een zomervakantie, twee kapseiskansen. Om de zomer rustig door te komen zijn we 50% liquide met veel goud, veel zilver en als framboosje op deze taart wat Nasdaq calls long. Want je weet nooit. Het gaat er niet om gelijk te hebben, maar om kansen te beoordelen. Ook in een levensgevaarlijke markt.

D-Day IV: de dag erna

Op de achterkant van de envelop zetten we: “Operatie beter geslaagd dan gedacht, minder dan gehoopt, maar er kan nog veel ingevuld worden.”

Hoeveel stof onder welk tapijt, bijvoorbeeld. Hoeveel er nog bijkan. En PS, vergeet die fiscale unie nu, dat is wishful thinking.

Er is een voor de EU relatief daadkrachtig compromis bereikt dat we hier niet gaan samenvatten, want dat is juist wat de Wishful Thinkers willen: dan zijn we het hele weekend bezig met de omschrijving van het loodgieterswerk en zitten we zondagavond nog te werken aan de gebruiksaanwijzing.

Er is wel iets opgezet, een kredietmachine, maar eenvoudig is het allemaal niet. Wat belangrijk is, is dat er nu wel gehandeld kan worden, maar dat er geen echt geld in de la ligt om een aanval op Italië en Spanje te voorkomen. En daar ging het toch om.

Griekenland aan ketting
Griekenland wordt aan de ketting gelegd. Alleen als de Grieken nu doen wat ze zeggen dat ze zullen doen, krijgen ze geld.

We kunnen hierbij aantekenen dat de Grieken tot nu toe niet gedaan hebben wat ze zeiden dat ze zouden doen. Wat ze zeggen dat ze gaan doen, is bezuinigen. Niet omdat ze zin hebben, maar omdat onze pakken tegen hun pakken zeggen dat dat moet.

En hogere belasting heffen. Niet omdat ze dat zelf zo goed inzien, noch omdat ze er zin in hebben, maar om dezelfde reden als die bezuinigingen. En staatsbedrijven verkopen.

Maar de Grieken gaan nu al de straat op, omdat ze te weinig verdienen er te veel mensen werkloos zijn. En nu eens staakt de ene corporatie, dan weer de andere, liefst bedrijfstakken die te maken hebben met de toeristenindustrie. En dat is de sector waar nog een beetje geld uit kan komen, al is het dan heel weinig.

Helemaal klem
De enige keus die de Grieken nog hebben is een interne politieke -Grieks woord- crisis -weer Grieks woord- om de andere Grieken te laten zien dat het niet uitmaakt wie er aan het bewind is.

Zoals we op Inveztor al sinds de eerste dag van de Griekenland crisis schrijven, we denken dat de Grieken in het beste geval hun woord niet zullen houden. Eenvoudigweg omdat ze dat niet kunnen. Ze zitten immers helemaal klem, en dat is zonder dat er een recessie in Europa is.

Er is dus grote kans dat het verhaal alleen al hierdoor gaat ontsporen. Portugal en Ierland moeten ook geholpen worden, maar hoe dat gaat werken weten we nog niet precies. Zondag komt er meer uitleg.

Reverse Wishful Thinking
U kent het tegenovergestelde van Wishful Thinking: dat is Reverse Wishful Thinking. Daar is geen woord Grieks bij. Reverse Wishful Thinking is een proces waar je uit angst voor Wishful Thinking het omgekeerde gaat doen.

Bijvoorbeeld massaal short de markt na het eerste herstel in 2009. Daar zijn al een aantal gerespecteerde beleggers aan kapot gegaan. Het is ook nooit eenvoudig.

Als de markt benen heeft, is het mogelijk dat we een uitbraak in de VS krijgen. Niet het meest waarschijnlijk, maar het kan. De Nasdaq probeert naar boven uit te breken.

Goud blijft stijgen -wij zijn long-, goudaandelen ook -eveneens long-. Dat is niet geruststellend voor Europa.

De Zwitserse franc komt wat terug van crisis niveaus. Dat is wel ietsje geruststellend, vooral voor die arme Zwitsers – als u er één kent, geeft u hem dan een euro. De francs is de nieuwe D-Mark.

Europese banken stegen na de daling van vorige week -we hebben geen posities meer- en het kan interessant zijn eens te kijken naar de niveaus waar we opnieuw short zouden kunnen gaan.

Gaat hier iets gebeuren? We blijven denken dat de Amerikanen met een schuldcompromis zullen komen. Het wordt moeilijk dansen op al die tapijten, met al dat stof.

Waar het om draaide, bij de laatste crisis en bij de vorige crises -Grieks meervoud-, is vertrouwen van de markt in gezond economisch bestuur. Daar draait het nu weer om. Gaat het nieuwe vertrouwen een week duren? Een maand? Of langer?

Dit verhaal is nog lang niet afgelopen, maar de boot is deze week niet gekapseisd. Prettig weekend.

Goud, zilver en D-Day III

Europa staat aan de rand van de afgrond. Niemand die dat nog ontkent. Waar ook iedereen het over eens is, is dat Europa nu een grote stap vooruit moet zetten. Even stilte.

Het lijkt erop dat Europa vandaag met een bankbelasting komt. Schuld en boete. Het probleem is dat er twee soorten banken zijn. Banken die tot over hun reserve-oren in PIIGS papier zitten, en de anderen. De eersten zijn al technisch failliet als de waarheid die allang bekend is, ook werkelijkheid wordt. De tweeden zijn handiger geweest en moeten nu bloeden met de eersten.

Dit is een overwinning voor Duitsland en Nederland. Die willen dat de private sector meebloedt. Soit.

Politiek arbiter
De reden waarom de politiek dit wil, is omdat de politiek arbiter is tussen privé en publiek belang. Publiek belang, dat bent u, want als de banken niet meebetalen, dan moet de belastingbetaler alles betalen. Alles, dat is herkapitalisatie van de banken na het Lehmannetje van de vorige ronde en omdat er zoveel US hypotheekpapier in die reserves zat. Vervolgens de banken opnieuw redden van het PIIGS papier. Dus banken straffen, wij begrijpen de redenering. Laten we eens rustig doordenken.

Stel u vindt dat niet leuk. Of niet rechtvaardig. Dat mag u vinden, maar dan krijgt u de keus of u een mega-Lehman risico wilt lopen met eerst Italië dat omvalt, dan Spanje, of als het een rommeltje wordt dan andersom, het maakt niet veel meer uit. Daarna is België aan de beurt en vervolgens de coup de grâce, Frankrijk.

Maar Italië is al de derde euro-economie, dus tegen die tijd loopt heel Europa al te bedelen bij de paar nog solvente belastingontduikers die ontsnapt zijn aan JC de Jager en dus nog geld hebben. Verder is iedereen arm. Dat schept een band, maar soms ook oorlog.

Griekenland komt niet meer goed
Het is volkomen zinloos te zeuren over Griekenland: we schreven hier begin vorig jaar al dat Griekenland niet meer goed zou komen en waarom. Het is zinloos te zeuren over de Europese ambtenaren, elites, bestuurders en andere spelers die het zover hebben laten komen.

Immers, die ambtenaren, elites, bestuurders en andere spelers die het zover hebben laten komen zijn wel schuldig, maar hen zal niets gebeuren, want zijn zijn ons. Ons parlement controleerde die mensen en is verantwoordelijk. We hebben het zelf gedaan.

Degenen die zich aan deze nonsens probeerden te onttrekken, en fiscale uitwijkers hebben vele motieven, worden opgespoord en gestraft. Je moet meedoen aan de gekte, of wordt anders ingezetene van Zwitserland of Singapore.

Minister de Jager
Het is dus niet om te pesten, zo zijn wij niet, maar om de hypocrisie van deze situatie te benadrukken, dat wij het vaak hebben over de houding van Staatssecretaris de Jager vorig jaar en Minister de Jager nu.

Minister de Jager doet nu wel stoer -hij hoeft niet speciaal te bloeden- en vorig jaar deed hij dat ook, toen hij extra geld wilde lenen om winst te maken op hulp aan de Grieken. Onze minister is gewoon het schoolvoorbeeld van Europese onkunde. Maar die onkunde, helaas dus, dat zijn wij zelf.

Vandaag gaan we dus de banken straffen om hoi polloi tevreden te houden. Of de goede en slechte banken gelijk gestraft worden, weten we niet en het is ook niet zo belangrijk, ook al is het niet rechtvaardig. Maar als u denkt dat het leven rechtvaardig is, dan nodig ik u graag uit voor een persoonlijk gesprek. Laten we klein beginnen in het Congresgebouw in Scheveningen en het Museumplein voor later bewaren.

EFSF vangnet
Vervolgens gaan we al dan niet een heel, heel groot EFSF vangnet bij elkaar vegen. U vraagt waar dan die bezuiniging van € 18 miljard goed voor was. Goede vraag, morgen mag u met paarse inkt in uw schriftje schrijven en u krijgt een stempeltje. Als pappa en mamma aardig zijn ligt er eventueel nog een nieuwe inktlap met Goofy daarop in het verschiet.

Dat EFSF programma moet zo groot worden dat Spanje en Italië daarmee geholpen kunnen worden. Anders loopt hun rente op. Alleen een echte buffer, we hebben het dan over een paar biljoen extra, kan er voor zorgen dat de financiers, die ook hun werk moeten doen, weer geld durven te lenen aan Italië en Spanje.

Om 13 uur komt Europa bij elkaar.

Goud, zilver en D-Day II

Markten hebben niet altijd gelijk op de korte termijn, maar het gebrek aan veerkracht voor het kritieke EU overleg van donderdag suggereert dat er nog geen goed plan  gelekt is.

De EU komt of met een goed plan, of met meer ijdele praat. De kans om de crisis te beperken tot de PIGs is verkeken, we hebben het nu echt over de PIIGS en die zijn goed voor een derde van de euro economie.

Dit is dus een crisis waarin het kapseis-risico groter is dan daarvoor en dat zien we in de prijs van vluchtheuvels. Goud en de Zwitserse franc staan op record hoogte.

Spanje en Italië zijn min of meer uit de markt qua financiering: in een crisis krijgen we te maken met een niet meer functionerende markt voor staatspapier.

Beurzen houden zich goed
Wanneer we naar de voornaamste beurzen kijken is er niets aan de hand. De Duitse DAX blijft het goed doen, die ligt niet ver van steun.

Hetzelfde geldt voor de S&P 500.

Goudjuniors
De enige risicomarkt waar we in blijven zitten is de markt voor goudjuniors, die te volgen is via de GDXJ Junior Gold Miners ETF of de nieuwe GLDX Global X Gold Explorers ETF. Dit is een markt die zo 80% kan zakken, wat in 2008 ook gebeurde.

Juniors hebben geen balans, alleen maar aandeelhouders. Die krijgen 100% van de klappen wanneer het fout gaat. Het is altijd goed dat in gedachten te houden: dit is een markt voor ervaren beleggers.

Die markt bleef ook sterk achter bij de koers van goud, het metaal. Nu stijgen de juniors weer, wat een hoopvol teken is omdat er dus beleggers zijn die nog hoop hebben in iets anders dan Bunds, goud, zilver of Zwitserse francs.

Europees leiderschap in gebreke
Europa blijft  qua leiderschap in gebreke. Het is zinloos dit af te doen met anti-Europees gekwaak. Europa is een goede zaak die slecht bestuurd wordt.

Kwakenden kunnen hun onmacht slechts uiten, ook wanneer ze de democratie een warm hart toedragen, want er is geen directe verkiezing van beter bestuur mogelijk. Europa moet oppassen geen ruim baan te maken voor anti-parlementair sentiment dat zich uit als primair anti-Europa geklaag.

Donderdag is de volgende dag des oordeels. Als Europa iets voorstelt, komt er voor die tijd een oplossing die de markten keert. We rekenen er niet op, maar contrarians kunnen nu wat calls op de S&P kopen en eventueel op de DAX.

Markten gaan nooit in één ruk naar beneden en de kans op een korte termijn oplossing in de VS is groter dan hier. Maar beide zijn mogelijk in de komende dagen.

Goud, zilver en D-Day

Twee dingen moet je doen wanneer je de financiële macht hebt. Vertrouwen uitstralen en de markt verrassen.


Nee, meneer De Jager, hard twitteren mag u wel doen maar dat hoort niet bij de belangrijke dingen. Ja, voor u is het nieuw en opwindend. Wat zegt u? Ja, u bent heel dapper en iedereen luistert nu naar u. Nederland zal u dankbaar zijn. Nu gaan we even door, leuk weer van u te horen.

Zucht, een bijproduct van de eurocrisis, noem het collateral damage, is onze twitterende minister die ons nu ook in het buitenland belachelijk maakt. Meer dan strikt noodzakelijk.

D-Day komt eraan
Even terug naar de werkelijkheid. D-Day komt eraan. Devaluatie, default, demolition? Nee, donderdag dus. De twee dingen die je moet doen wanneer je de macht hebt in financiële zaken zijn dus vertrouwen uitstralen en als een donderslag bij heldere hemel maatregelen afkondigen die veel harder aankomen of ingrijpender zijn dan de markt dacht.

Liefst op een moment waarop de markt toch al klaar stond om te keren. Dat moment was vorig jaar, of vorige maand, of vorige week eventueel nog. Toen Italië onder druk kwam te staan. Nu is het waarschijnlijk te laat.

De bureaucraten slijpen tot donderdag hun potloden. Tot donderdag! Hoe zou Gordon Ramsay dat verwoorden? Dan pas gaat de ministerraad van de EU iets vertellen. Ondertussen is er ruzie tussen  Kanselier Merkel en de ECB en is er onenigheid in Europa.

En de Amerikanen, die besloten hebben coûte que coûte de S&P boven de 1250 te houden, zien zich nu in hun evenwichtsnummer bedreigd door de kibbelende knuppels van Europa.

Reddeloos verloren
De consensus is inmiddels bereikt, na lang wachten, dat Griekenland reddeloos verloren is en dat Ierland en Portugal direct hulp nodig hebben, als het nog zin heeft. Die twee landen zijn ook failliet. Grieks tweejaarspapier rendeert nu meer dan 35%.

Spanje of Italië hebben we aan laten tasten, Italië het meest maar Spanje kan ook van de ene op de andere dag in lichterlaaie staan. Dat had voorkomen kunnen worden door vertrouwen en verrassend beleid. Maar Europa is daar niet toe in staat, het blijkt telkens weer. Ondanks De Jager, die vorig jaar nog wilde bijlenen om een superdeal in Grieks papier te doen op 5% rente, meer dan hij bij Trichet moest betalen. Nu dus 35%. En we twitteren door.

De laatste grenzen nu zijn Italië en Spanje. Beide landen kunnen zich niet meer gezond financieren op de financiële markten. Die liggen in Europa overigens voor een deel al stil, wat een slecht teken is.

Crisisgezwel
Terwijl de bureaucraten vergaderen produceert de financiële elite, van Soros tot Summers en Roubini, analyses en aanbevelingen die steeds grimmiger zijn naarmate de eurocraten het crisisgezwel laten voortwoekeren.

Wanneer de overheden het vertrouwen van de markten kwijtraken, stijgt de rente en drogen de markten op. Wanneer ook het publiek dat vertrouwen kwijtraakt, krijg je een run op de bank.

In Nederland hoeven we daar niet bang voor te zijn, maar in Griekenland is een bankrun heel rationeel. Want Griekenland heeft geen keuze meer. Bevries alle tegoeden en keer uit in een andere munt, of die nou Drachme of Geuro heet, het is maar een naam voor een nieuwe munt die Griekenland kan helpen te devalueren en weer op gang te komen.

Politieke crisis noodzakelijk
Katastrofe is een Grieks woord. Dit wordt lang pijn lijden. Omdat de Grieken daar mentaal niet klaar voor lijken, hebben we een hard hoofd in wat dan gaat volgen: een politieke crisis is noodzakelijk om verder te kunnen.

Katharsis is een Grieks woord. Vandaag ondernemen de Grieken actie, de taxi’s althans. Grieks woord, die taxi’s, het betekent “snel”. Ironisch voor wie ooit een taxi in Athene heeft genomen, zeker in de zomer.

Voor een Griek is het dus rationeel zijn geld bij de lokale bank weg te halen. Rationeel voor hemzelf. Voor zijn land is het slecht.

Voor een Zwitser is het rationeel eigen obligaties en goud te kopen. En vooral geen vreemde valuta aan te houden. Voor buitenlanders is het rationeel om Zwitserse francs en goud te hebben, vooral geen euro’s.

Licht tot donderdag op oranje
Tenzij de Euro instanties stiekem tot inkeer komen, en alles is mogelijk, staat de het licht tot donderdag op oranje en kan iedereen nog zoveel goud, zilver en Swissies kopen als hij kan. Donderdag is er kans op radicale maatregelen, dus dan is het oppassen geblazen.

Toen de crisis -Grieks woord weer, het wordt eentonig- begon had Griekenland naar ons gevoel al geen kans meer, maar was Italië nog maar zijdelings aan de orde.

De vraag die we ons kunnen stellen is nu de volgende. Als Europa er zeventien maanden over doet om onder ogen te zien dat Griekenland niet meer te redden is, hoe lang gaan we er dan over doen om tot een veel belangrijkere en veel complexere beslissing te komen over de toekomst van de EU?

Goud, zilver en de haussedreiging

Drugs zijn nog steeds streng verboden in de VS en je kunt er, na drie overtredingen hoe onschuldig ook naar onze liberale maatstaven, levenslang voor krijgen. De gevangenissen zitten dan ook overvol met kansarme recreatieve gebruikers.

Hoe anders zit dat met de toediening van massieve doses heroïne. Vandaag getuigde Fed gouverneur Bernanke dat QE 3, het derde liquiditeitenprogramma van de overheid, klaar staat. Anders komt het nooit goed met de huizenmarkt, zo verklaarde hij.

Dollars bijgedrukt
Goudbeleggers doen er geen briefje bij waarom ze dat goud kopen en bovendien weten we niet wie het is die koopt. Maar het is niet moeilijk te suggereren dat dollarbeleggers goud kopen, omdat ze zien dat de dollar hard bij wordt gedrukt om de economie boven water te houden.

Eurobeleggers kopen goud omdat ze zien dat we in onbekende wateren zijn wat de Europese valuta betreft.


Griekenland failliet
Dat Griekenland failliet is, maakt nu deel uit van de consensus. Het is alleen nog maar de vraag welke technische oplossing hier voor gevonden gaat worden.

Glimlachend kunnen wij nu zien hoe het Komisch Duo Reynders & De Jager nu het hardst loopt te roepen dat er stevig moet worden opgetreden. Begin vorig jaar riepen zij net zo hard dat Griekse obligaties een heel rendabele belegging waren, want Nederland en België konden voor 3% lenen en voor 5% uitzetten bij de Grieken.

Bij elk bedrijf moet je naderhand rekenschap geven van je transacties. Dan zie je hoe handig Reynders & De Jager zijn: zij hoeven helemaal niets te verantwoorden. We roepen maar wat. We staan voor aap wanneer we linksom roepen en we staan voor gek wanneer we rechtsom roepen, maar omdat onze werkgevers souvereine staten zijn gebeurt er niets.

Als het ons geld was, dan waren we failliet, maar we doen het gewoon met ons geld, dus is er niets aan de hand. Goed dat deze heren over ons waken.

Goud is nu het leukste spel. Maar pas op, ook zilver is weer terug met een stijging van 7% vandaag ten tijde van het schrijven.

In de Polderportefeuille stegen we vorige week 5% en ook deze week gaat het weer voorspoedig. Toch hebben we nauwelijks aandelen en dan nog zijn ze voor een deel afgedekt.

Liquide
We zitten in goudexploratie en in agri en we hebben 26% cash. We zijn dus eigenlijk nog meer liquide: 26% cash, plus 21% goud en 6% zilver. Dat betekent dat de grootste dreiging bestaat uit een harde stijging van aandelenmarkten.

Voor een deel ondervangen we dat via de ultra-risicovolle goudaandelen waar we in zitten. Maar die zijn voor een deel gehedged. We zijn dan ook van plan om op een zwakke dag wat calls op de S&P te kopen. En ook wat op de DAX. Je weet maar nooit, de kans is klein, maar de EU zou eens daadkrachtig kunnen worden.

We zitten ook short de Europese banken. Zo’n short kan pijnlijk worden wanneer er een oplossing komt, ook al wordt het stof onder het tapijt geschoven.

Niet iedereen die het in Europa voor het zeggen heeft, is politicus en er zijn mensen die het niveau van ons Komisch Duo ontstijgen. Wie zin heeft om wat bij te lezen, zou zich tegoed kunnen doen aan het zoveelste uitstekende stuk van Martin Wolf over de euro crisis.

We kiezen voor het laatste, maar ook dat kan afgedekt worden door wat opties te kopen. Want alles kan gebeuren, inclusief iets positiefs. Dit weekend bijvoorbeeld, of zelfs vrijdag al.